Kurun ve faizlerin yükselmesi ofis pazarını olumsuz etkiledi
Propin Property Investment’ın hazırladığı 2013 dördüncü çeyrek İstanbul ofis pazarında kurun ve faiz oranlarını yükselmesinin piyasaları olumsuz etkilediği görüldü
Ofis kiralama-satışı konusunda, aracılık ve danışmanlık hizmeti veren Propin Property Investment Consultancy'nin üç ayda bir periyodik olarak hazırladığı İstanbul Ofis Pazarı 2013 dördüncü çeyrek raporu yayınlandı. Rapor Ekim, Kasım, Aralık aylarında ofis pazarında yaşanan değişimleri ve PROPIN'in gelecek dönemler için öngörülerini kapsıyor.
Kurun ve faizlerin yükselmesi Türkiye'nin büyüme grafiğini olumsuz etkiledi. Türkiye'nin de içinde yer aldığı bölgede artan jeopolitik gerginliklere bağlı olarak finansal risk algısının artmasının, sermaye hareketlerindeki düzensizlikle kurun ve faizlerin yükselmesinin büyüme göstergelerini olumsuz etkilediği görüldü. 2013 yılında Türkiye ekonomisinin % 3,6 büyümesi bekleniyor.
2013 dördüncü çeyrek, İstanbul Ofis Piyasası'nda yeni gelişen bölgelerin etkisiyle stokun ve buna bağlı olarak işlemlerin arttığı bir dönem oldu. Propin hazırladığı raporda, İstanbul Ofis Piyasası'nın dördüncü çeyrek dönemde yeni gelişen ofis bölgelerinin etkisiyle toplam ofis stokunun arttığını belirtti. Merkezi bölgelerin hem yatırımcı hem de kullanıcı tarafından talep görmesi, bölgeye olan yatırımların da artmasına neden oldu. İnşaat halinde ve proje aşamasında olan ofis binalarının tamamlanması durumunda, gelişmekte olan bölgelerdeki toplam ofis stokunun, MİA Dışı-Avrupa bölgesindeki toplam ofis stokunu 2016 yılında geride bırakacağı ifade edildi.
Kiralama ve satın alma işlemleri artarak devam ediyor…
Raporda, talep tarafında yapılan gözlemlere dayanılarak, satın alma ve kiralamaların hızlı şekilde devam ettiği ifade edildi. 4. çeyrekte Fiba Girişim'in Kağıthane'de yer alan Ofishane'yi satın almasının, pazarda kapanan en dikkat çekici işlem olduğu aktarıldı. Bu işlem, gelişmekte olan ofis bölgelerinde gerçekleşen ilk müstakil blok satış işlemi oldu. Bölgeler bazında toplam işlem hacimleri değerlendirildiğinde, MİA'nın ardından MİA Dışı-Asya'nın en çok tercih edilen bölge konumunda olduğu görüldü. Propin aracılığıyla gerçekleştirilen Bosch'un RönesansBiz Küçükyalı Projesi A Blok'ta 16.000 m2'lik kiralama yapması, dönem içindeki en büyük ön-kiralama işlemlerinden biri olduğu aktarıldı.
A sınıfı binalarda bölgelere göre stok karşılaştırması
Mevcut ofis bölgeleri ile gelişmekte olan ofis bölgelerinin 2013 yılı ile 2016 yılındaki stok durumları karşılaştırıldığında farklılıkların olduğu gözlendi. Gelişmekte olan ofis bölgelerinin 2013 yılındaki toplam ofis stoku içindeki payı % 6 iken, bölgedeki artan stok ile payın 2016 yılında % 18'e çıkacağı öngörüldü. Buna bağlı olarak mevcut ofis bölgelerinin toplam ofis stoku içindeki payları azaldığı tespit edildi. Ümraniye, 425.000 m2'ye yaklaşan A sınıfı ofis stokuyla, İstanbul Ofis Pazarı'nın en büyük ofis stokunu barından bölgelerden biri durumuna geldiği görüldü. 2016 yılında gelişmekte olan bölgelerinin “Ofis Bölgesi” niteliği kazanacağı ve konumları itibariyle mevcut ofis bölgelerinde yerlerini alacağı beklendi.
MİA Dışı-Asya'da boşluk oranlarındaki keskin yükseliş dikkat çekici
Raporda, İstanbul Ofis Pazarı'nın genel boşluk oranları incelenerek MİA ve MİA Dışı-Avrupa'da belirgin seviyede değişkenlik görülmezken, MİA Dışı-Asya'da boşluk oranlarındaki keskin yükselişin dikkat çekici olduğu söylendi.
• 2013 Dördüncü Çeyrek Dönem'de Merkezi İş Alanı (MİA)'nda A sınıfı ofis binalarının genel boşluk oranları % 16,2 seviyesine yükseldi. B sınıfı ofis binalarındaki boşluk oranı % 7,9 oldu. MİA'da ofis binalarının kira ortalaması, A sınıfı ofis binaları için 30,3 ABD Doları /m² /ay, B sınıfı ofis binalarının kira ortalaması 18,2 ABD Doları /m² /ay oldu.
• MİA Dışı-Avrupa'daki A sınıfı ofis binalarının genel boşluk oranları 2013 Dördüncü Çeyrek'te % 12,2 olarak gerçekleşti. Genel kira ortalaması A sınıfı ofis binaları için 19,2 ABD Doları /m² /ay'a geriledi.
• 2013 Dördüncü Çeyrek Dönem'de MİA Dışı-Asya'daki A sınıfı ofis binalarının genel boşluk oranı % 16,7 seviyesinde tespit edildi. A sınıfı ofis binalarının genel kira ortalaması 20,9 ABD Doları /m² /ay olarak gözlendi.
En yüksek kira bedeli, 45 ABD Doları /m² /ay olarak Levent'te tespit edildi. Süzer Plaza'nın tam doluluğa yükselmesinin ardından en yüksek kira bedeli 45 ABD Doları /m² /ay olarak Levent'te tespit edildi.
Maslak ve Zincirlikuyu-Esentepe-Gayrettepe'de en yüksek kira rakamı 35 ABD Doları /m² /ay oldu.
MİA Dışı-Asya'daki dört bölge içerisinde en yüksek kira rakamı, 35 ABD Doları /m² /ay Altunizade'de tespit edildiği iletildi. Kozyatağı'ndaki en yüksek kira rakamı 25 ABD Doları /m² /ay oldu.
Yorum Yaz