Yabancıya satışın önü açılmalı!
Yabancıya konut satışı siyaset malzemesi haline gelince bu alandaki satışlar dibi gördü. 2022 yılında yabancıya 68 bin konut satılırken, 2023 yılında rakam 35 bine geriledi. Bu dönemde Dubai yabancıya konut satışında rekor kırdı. 2024 yılına umutlu bakan sektör temsilcileri küresel çapta başlatılacak olan yeni bir konut tanıtım kampanyası ile 2025 yılına kadar 100 bin konut satışının yapılabileceği ve ülkeye 20 milyar dolarlık döviz girişi sağlanabileceğini ifade ediyor.
Konut sektörü 2323 yılını 1 milyon 225 bin adetlik satış rakamı ile kapattı. Aynı dönem içinde yabancıya yapılan satışlar bir önceki yıla göre yüzde 48.1 düşerek 35 bin 5 adet oldu. Konut satışlarında yabancıların aldığı pay yüzde 2.9 ile sınırlı kaldı. Yabancı alıcıların Türkiye’den el çekmesi hem ekonomi hem de konut sektörü açısından olumsuz bir sonuç doğurdu. Dünyada birçok ülke yabancılara konut satmak için uğraşırken, yabancı düşmanlığının siyaset malzemesi haline getirilmesi, zengin alıcıların farklı ülkelere kaymasına neden oldu.
Özellikle Dubai Türkiye’den kaçak yabancı konut alıcısının adresi halinde geldi. Ülke 2021-2023 yıllar arasında yabancıya konut satışında rekor kırdı. Milyarlarca dolarlık dövizi Dubai’ye kaptırmış olduk. Ancak hiçbir şey için geç değil. 2024 sektör açısından umut vadediyor. Sektör temsilcileri de bu görüşte birleşiyor. Derneklerin, sivil toplum kuruluşlarının ve ilgili bakanlıkların Türk konut sektörünü yeniden tanıtmak adına bir takım çalışmalar yapmaları gerekiyor. Yurtdışı reklam kampanyaları, fuarlar, özel tanıtım kampanyaları ise 2025 yılı sonunda 100 bin konut satışı ve 20 milyar dolarlık döviz girişi işten bile değil…
2022 yılında 68 bin konut satışı oldu
Rakamları hatırlatmakta fayda var… Ülkemizde geçen yıl 1 milyon 225 bin konut satıldı. Bu rakam son 10 yılın en kötü tablosu olarak kayıtlara geçti. Yabancıya konut satışı ise yüzde 48 oranında düştü. Toplam satış 35 bini zor buldu. Ancak 2022 yılında yabancıya 68 bin konut satılarak rekor kırılmıştı. Ülkemize yüklü miktarda lar döviz girişi olmuştu. Müteahhitler yeni projelere hız vermiş, konut ihtiyacı kapanmaya başlamıştı. Ancak belli kesimlerin oluşturduğu ‘yabancı düşmanlığı’ satışların bıçak gibi kesilmesine neden oldu.
Mülteciler ile karıştırmayın
Sektör temsilcileri ile yaptığımız görüşmelerde Türkiye'den konut alan yabancılar ile mültecilerin karıştırıldığı ifade ediliyor. Bu konuda haklılar… 400 bin dolar vererek vatandaşlık alıp, Türkiye’de yaşamaya başlayan yabancı ile adli vakalara karışan mülteciler bir değil. Üstelik zengin yabancı ülkeye döviz getirmekle kalmıyor, aynı zamanda burada harcama da yapıyor. Yapılan araştırmalarda Türkiye'den konut alan bir yabancı yatırımcı, 1 yılda ülkemizde ortalama 60-70 in dolar harcama yapıyor. Birçok sektöre hareket kazandırıyor.
Fiyat artışlarına etkiler olmadı
2023 yılında seçimlerinde etkisiyle yabancıların Türkiye’den konut edinmesi konusu hedefe konuldu. Toplam satışlardan sadece yüzde 3-5 arasında pay alan yabancılar, konut sektöründe fiyatların artmasına neden olduğu iddia edildi. Hâlbuki fiyat artışlarında yabancıların etkisi yoktu. Enflasyonist ortam, girdi maliyetlerindeki artış ve finansman sorunu fiyat artışlarını beraberinde getirmişti. Neyse ki hükümetimiz aldığı önlemler ile sektördeki köpük fiyatlarına erimesine vesile oldu. Ancak büyük potansiyeli bulunan yabancı alıcıları bir kere küstürmüştük…
Payımızı Dubai'ye kaptırmış olduk
Dubai Türkiye’den kaçan yabancı konut alıcılarını iyi değerlendirdi, fırsatı kaçırmadı. Yurtdışında çeşitli reklam kampanyaları ile ‘Dubai’de ev sahibi olmak çok kolay’ sloganları ile ticaretine devam etti. 500 bin dolarlık yatırım ile ‘golden vize’ vererek alıcıları cezbetti. Ortadoğu'nun en renkli ülkesi 2023 yılı sonundan tüm çabaların meyvesini aldı. Ülkede yabancıya yapılan konut satışı yüzde 65 arttı. Yalnızca Dubai değil, İspanya, Portekiz ve ABD’de bu pastadan payını aldı. Açıklanan rakamlara göre sadece ABD yılda 60 milyar dolarlık yabancıya konut satışı yaparken, Portekiz ve İspanya’da yılda 30 milyar dolarlık satış yapıldı.
Yeni bir kampanya başlatmak gerekir
Sektör temsilcileri geçtiğimiz yıllarda yapılan konut tanıtım furyasının yeniden hayata geçmesini bekliyor. Burada Kültür ve Turizm Bakanlığı, Ticaret Odaları ve derneklere iş düşüyor. Yurtdışında başlatılacak olan yeni bir konut tanıtım kampanyası ile işleri düzeltmek mümkün. Yeni fuarlara katılım sağlamak, hatta kendi fuarlarımızı gerçekleştirmek, THY gibi dünyada bayrak taşıyıcı şirketlerimizin desteğiyle Türk konut pazarını yeniden tanıtmak büyük önem arz ediyor. Sektör oyuncuları bu projelerin devreye girmesi ile 2025 yılında yabancıya 100 bin adetlik konut satışı ve 20 milyar dolarlık döviz girişinin sağlanabileceğini ifade ediyor.
Döviz girişi ile piyasa rahatlar
Türk konut piyasasında ciddi bir finansman sorunu yaşanıyor. Kredi bulma sorunu bir kenara, alınan kredilerin faizleri de oldukça yüksek. Bu şartlarda konut edinmek zora giriyor. Nihayetinde her yıl ülkede 900 bin konuta ihtiyaç var, ancak üretim 550-600 bin ile sınırlı kalıyor. Çünkü konut üreticileri proje arzları için yeterli kaynağı bulamıyor. Bu noktada yabancı yatırımcının ülkeye girmesi piyasanın rahatlamasına neden olacağı ifade ediliyor. Şayet bu da yapılamıyorsa mutlak suretle iç piyasada alımları artırmak ve 260 sektörün hareketlenmesine destek olmak amacıyla yeni bir kredi kampanyasının devreye alınması gerekiyor.
Türkler dünyayı inşa ediyor
Türk müteahhitlik firmalarının dünyada üstlendiği toplam proje sayısı son 50 yılda 11 bin 717’ye, projelerin toplam değeri ise 478 milyar dolara ulaştı. Bugün itibariyle 133 ülkede iş yapan Türk şirketlerinin hedefi ‘dünyada girilmemiş ülke bırakmayacağız’ mottosuyla ilerliyor. Ticaret Bakanı Ömer Bolat sadece 2023 yılında Türk şirketlerinin yurtdışında 27.4 milyar dolarlık iş üstlendiğini açıkladı. Bolat yaptığı açıklamada şu ifadelere yer verdi: “2023 yılı başında hedefimiz 20 milyar dolardı. Bu hedefi üçte bir oranında bir artışla kapatmayı birlikte başardık…” Türk şirketlerimiz dünyada adından sıkça söz ettirirken yeni pazarlara da girmesi ihmal etmiyor. Bu anlamda savaş nedeniyle alt yapı ve konut ihtiyacı bulunan Ukrayna ve Karabağ ilk sırada yer alıyor.
En çok konut yaptık
Bugüne kadar en çok proje üstlenilen alanlara bakıldığında konut projelerinin yüzde 13,9'luk payla ilk sırada yer aldığı görülüyor. Söz konusu projelerin bedeli 66,6 milyar dolar olduğu belirtiliyor. Konut projelerini yüzde 13,6'lık pay ve 65,3 milyar dolarlık proje bedeliyle karayolları, tünel ve köprüler takip ediyor. Enerji, yüzde 8,5'lik payla üçüncü sırada yer alıyor. Bu sektörün bugüne kadar üstlendiği proje tutarı 40,9 milyar doları aştığı ifade ediliyor.
Rusya ilk sırada
Müteahhitlik firmalarının bugüne kadar yurt dışında üstlendiği projelerin ülkelere göre dağılımında Rusya yüzde 20,4'lük payla ilk sırada yer alıyor. Söz konusu ülkede bugüne kadar 97,9 milyar dolarlık proje hayata geçirildi. Rusya'yı yüzde 10,6'lık payla Türkmenistan takip ediyor. Bu ülkede üstlenilen projelerin tutarı 50,8 milyar dolar… Irak yüzde 6,9'luk pay ve üstlenilen 33,1 milyar dolarlık projeyle üçüncü sırada yer alıyor. Bu ülkeleri, 30,2 milyar dolarlık projeyle Libya ve 27,9 milyar dolarlık projeyle Kazakistan izliyor. Sektörün daha fazla pay almak için odaklandığı Suudi Arabistan pazarı da yüzde 5,2'lik pay ve 25,1 milyar dolarlık proje bedeliyle öne çıkıyor. Katar'da bu dönemde 19,9 milyar dolarlık, Birleşik Arap Emirlikleri'nde ise 12,5 milyar dolarlık proje üstlenildiği ifade ediliyor.
Hedef Ukrayna ve Karabağ
Sektör oyuncuları potansiyel barındıran yeni pazarları Ukrayna ve Karabağ olarak sıralıyor. Geçtiğimiz haftalarda Türkiye Müteahhitler Birliği (TMB) organizasyonunda düzenlenen "Ukrayna'nın Yeniden İnşası Forumu’nda da bu konuyla ilgili bir mutabakat imzalandı. Türk şirketlerinin Ukrayna’nın yeniden inşasında rol üstleneceği açıklandı. Ülkede savaş nedeniyle alt yapı ve konut sorunu ortaya çıktı. Yapılan açıklamalarda sadece Ukrayna’da 25 milyar dolarlık bir proje potansiyeli bulunuyor. Aynı şekilde Karabağ’da bu anlamda hedef pazar. Burada da alt yapı ve konut açığı bulunuyor.
- Etiketler:
Yorum Yaz