Kredilerde 'yüzde 25' hamlesini kim kazanacak?
Son hamleyi BDDK yaptı. Peki, firmalar ne yapacak? Yakın zamanda göreceğiz...
Son yıllarda konut kredilerinde yükseliş trendi devam ediyor. 20 Mayıs 2011 itibariyle krediler, Aralık 2010 sonuna göre yüzde 11.1 oranında arttı ve 584 milyar liraya ulaştı. Yılbaşından bu yana ise toplam 58 milyar lira kredi verildi. Bu dönemdeki konut kredilerinin toplam tutarı ise 7.3 milyar lira oldu.
Konut kredileri konut alımından çok önemli bir yer tutuyor. Ve her geçen gün kredi kullananların sayısı artıyor. Bankalar neredeyse herkese kredi veriyor.
Bu durum kısa adı BDDK olan Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu'nun da dikkatini çekti. BDDK, geçen aralık ayında kredilere olumsuz bir tablo yaşanmaması için bir yönetmelik çıkardı. Bu karara göre bankaların vereceği konut edinme amaçlı kredilerde, kredi tutarının söz konusu gayrimenkul değerinin yüzde 75'ini aşmaması gerekiyor.
Fakat bu karar gayrimenkul sektöründe bir fren olarak algılandı. Konut satışlarının düşeceği ve piyasanın durgunlaşacağı söylendi. Fakat hiç de öyle olmadı.
Çünkü sektör, bu kısıtlayıcı karara rağmen çözüm bulmakta gecikmedi. Birçok alanda olduğu gibi burada da açıkları hemen bulduk. BDDK, ‘ancak evin bedelinin yüzde 75'ine konut kredisi verebilirsiniz' dedi. Bankalar da öyle yaptı ama kalan yüzde 25'lik dilimi de vermeye gücü olmayanlar için başka bankalardan tüketici kredisi kullandırmaya başladı. Böylece aslında konutun neredeyse tamamı krediyle satılmış oldu.
Bazı firmalar ise konut bedelinin yüzde 75'ini banka kredisi olarak kullandırırken, kalan miktarı ise kendisi taksitlendirdi. Bu durumda da alıcılar neredeyse konutun tamamını borçlanarak aldı.
Görüldüğü gibi uygulamaları delmek için çözüm bulmakta çok yaratıcıyız. Fakat BDDK bu kısıtlayıcı kararı neden almıştı? Bunu pek sorgulamadık.
Bankalar kredileri kolay vermeye başladı. Konut hayaline kapılan çoğu kişi, elinde birikimi olmasa bile bankalara koştu. Kredi kullanarak ev almak istedi. Bankalar da bu istekleri yerine getirdi.
Fakat konut kredisi kullanmanın da bir sınırı olmalı. Herkese kredi verilirse ve yarın öbür gün bu vatandaşlar bu kredileri ödeyemezse sorun çıkabilir. Bu nedenle alınacak konutun belli bir oranının peşin verilmesi ve kalanının kredi olarak kullanması sorunları önleyici bir uygulamaydı. Bu nedenle önem taşıyordu. Fakat çoğu firma bu kararın önemine inanmadı. Aksine nasıl deleriz düşüncesi baskın çıktı.
Hal böyle olunca BDDK ise yeni bir açıklama daha yaptı. Konut kredilerinde % 25'lik peşinatı tüketici kredisi olarak kullandıran bankalara ceza gelecek. Bu yönetmeliğe aykırı davranan bankalara para cezası ve kredi sınırlaması uygulanacak.
Bu kapsamda bankalar tek tek inceleniyor. Konut kredilerinde yüzde 75'i kredi yüzde 25'i peşinat alması gereken ancak peşinat bölümünü de tüketiciye kredi olarak kullandıran bankalar tespit ediliyor. Hatta BDDK Başkanı Tevfik Bilgin bu iş için özel bir ekip oluşturdu.
Eğer yönetmelik delinmeseydi böyle bir uygulamaya da gerek kalmayacaktı. Şimdi son hamleyi BDDK yaptı. Peki, firmalar ne yapacak? Yakın zamanda göreceğiz...
Yavuz Karaman / Yayın Yönetmeni
- Etiketler:
Yorum Yaz