Kentsel dönüşümde yeni dönem başlıyor
İstanbul Büyükşehir Belediyesi, kentsel dönüşüm yetkisini artıran yasal düzenlemeler sonrası kenti yeniden düzenliyor. İşte yeni kentsel dönüşüm bölgeleri
Başkan Topbaş, Fikirtepe'de başlayacak uygulamanın 8 ilçeye taşınacağını söyledi.Japonya'daki afet sonrası bir kez daha hatırladığımız deprem gerçeği, deprem riskini en fazla yaşayan İstanbul'un yapısal sorunlarını bir kez daha gündemde ön sıraya taşırken, İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Kadir Topbaş'ın açıklamaları bu konuda endişelenenlere umut verdi. Kadir TopbaşHaziran 2010 tarihli yasayla belediyelerin yetkisinin arttığını ve bunun da kentsel dönüşümde yeni bir modelin doğmasına zemin hazırladığını söyledi.
1/1000 ölçekli Fikirtepe Uygulama İmar Planı'nın yürürlüğe girmesiyle kentsel dönüşümde yeni dönemi başlatan Büyükşehir Belediyesi, Maltepe Dragos, Kağıthane Cendere Vadisi, Beyoğlu Perşembe Pazarı, Esenler, Güngören, Küçükçekmece, Zeytinburnu, ve Okmeydanı'nda da benzer uygulamalar yapmaya hazırlanıyor. Parsellerin birleşerek daha fazla imar hakları alabilmeleri üzerine kurulu bu sistemin 'İstanbul'un kurtuluş reçetesi' olacağını söyleyen Kadir Topbaş"İstanbul 3-5 yıl içinde büyük bir şantiyeye dönecek ve yenilenecek" dedi.
Yeni bir model
İstanbul Büyükşehir Belediyesi 24 Haziran 2010 tarihli 'Belediye Kanununda Değişiklik Yapılmasına İlişkin Kanun' çerçevesinde kentsel dönüşümde yeni bir modele geçti. Bu model dağınık parsellerin birleşmesi halinde daha fazla imar hakkı alabilmesi prensibine dayanıyor. Böylece bir ada dahilinde farklı parsellerde mülkleri bulunanların anlaşması halinde belediye, ordaki binaların yıkılıp yeniden yapılabilmesini teşvik için mülk sahiplerine daha fazla imar yani inşaat hakkı tanıyor. Bu da mülk sahibinin kentsel dönüşümde zarar edeceği endişesini ortadan kaldırıyor, dönüşümü gerçekleştirecek inşaat şirketlerini de teşvik ediyor. Kentsel dönüşümü Zeytinburnu örneğinden farklı olarak vatandaşların kendisinin gerçekleştirmesine imkan tanınıyor.
Kurtuluş reçetesi
Aynı zamanda Dünya Yerel Yönetimler Birliği Başkanlığı'nı da yürüten Topbaş, İstanbul'un kurtuluş reçetesi olacağını ifade ettiği bu modelin ilk örneğini Fikirtepe'de hazırladıklarını, projenin Maltepe Dragos, Kağıthane Cendere Vadisi ve Beyoğlu Perşembe Pazarında devam edeceğini açıkladı. Topbaş, sırada Esenler, Güngören, Küçükçekmece, Zeytinburnu, Okmeydanı olduğunu kaydetti. Kentsel dönüşüm süreçlerinin vatandaşın kendi inisiyatifiyle ve özel sektörün organizasyon kabiliyetiyle yürüyen süreçler olacağına vurgu yapan Topbaş, "Burada dönüşümü sağlayacak bir iç dinamik yapı faaliyete geçecek. Bu kendi kaynağını kendi içinde oluşturan, karşılıklı rızaya dayalı bir model" dedi.
İNDERGİ'de yayınlanan habere göre Fikirtepe'de depreme karşı dayanıksız binaların yıkılıp yenilerinin yapılması planlanıyor, sağlıklı yapılaşma için imar artışları getirilecek. Bunun için alt ölçekli planlarda çalışmalar sürüyor.
Toplam 150 hektar büyüklüğünde bir alan olan Fikirtepe'de 4 bin 500 adet parsel var. Sözkonusu alanın yüzde 95'i özel mülkiyet. 6 bin 400 binada 48 bin 665 kişi yaşıyor. Fikirtepe'de parsel büyüklüğüne göre emsal hakkı 4'e kadar çıkabiliyor.
Vatandaş rant gözüyle bakmasın
İmar hakkı artırılması ile ilgili düzenlemeye inşaat sektörü olumlu bakıyor ancak sektör yetkilileri bu olumlu adıma rağmen Fikirtepe'de vatandaşların rant kaygısı nedeniyle çıkmaz yola girilebileceği uyarısında bulunuyor. Teknik Yapı Holding Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, yeni düzenlemeyle hem vatandaşın hem de devletin kasasından para çıkmadan dönüşümün gerçekleştirilmesinin amaçlandığını ve artırılan emsalin de inşaatın yapabilmesine katmadeğer yaratmayı amaçladığını belirtti. Durbakayım şunları söyledi:
"Emsalin artırılması, orda yaşayanların daha fazla rant kazanması için yapılmıyor. Müteahhidin karını artan emsal sağlayacak. Yeni binada herkesin mevcut payını alabilmesi ve müteahhidin de bu inşaatı gerçekleştirebilmesi için, yaratılan katmadeğer inşaat yatırımına gitmeli. Düzenleme bunu düşünerek getirildi ama 'Fikirtepe'de emsal 4'e çıktı, öylese ben daha fazlasını hak ediyorum' diyenler oluyor. İşte burası yanlış anlaşılıyor. Kaldı ki bunların çoğu kafa parseli. Yani zamanında elle çizilmiş, resmi ifrazı olmayan parseller. Öyle ise bölüşüm yaparken mevcut 2.07 emsal hakkı orda yaşayanlara ne kadar hak ortaya çıkarıyorsa, yeni binada da o pay verilmeli. Bu formülün çalışması için hak sahipleri kendi hakkına razı olmalı. Akti takdirde ne olur? Sorun çözülemez, uzlaşma sağlanamaz. Deprem gerçeği yüzünden TOKİ gelir, burayı kamulaştırıyorum der. Eski imara göre insanlara parasını öder, binaları yıkar, oraya kendi projesini yapar."
Dönüşüm rant değil yaşam meselesi
Aşçıoğlu İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Yaşar Aşçıoğlu da düzenlemenin kentsel dönüşümde mikro bazda başarılar getirebileceğini ama bunun için öncelikle rehabilitasyon zorunluluğu ve gerçeğini orda yaşayanların anlaması gerektiğini savundu. Aşçıoğlu şunları söyledi:
"İstanbul'da bir an önce kentsel dönüşüm yapılamazsa muhtemel bir depremde kimsenin ayakta kalması mümkün olmaz. Kentsel dönüşüm orda yaşayanlar daha fazla kazansın diye yapılmıyor, deprem riskinden arınsın, daha konforlu evlere ve hayata sahip olsun diye yapılıyor. Bundan rant elde edeceğim diye işi yokuşa sürmek kimseye kazandırmaz. Ben bu konuda aslında daha radikal kararlara ihtiyaç olduğunu, bu işin bir Konut Bakanlığı kurularak Ankara'dan tek elden çözümlenmesi gerektiğini düşünüyorum. Palyatif çözümlerle bir noktaya varmak çok zor. Yasal hakkım var diyerek evden çıkmayanı ikna etmek, o binaları yıkarak daha sağlam ve konforlu yapıları devlet bütçesine yük getirmeden yaptırmak lazım"
Kaynak: Selma ŞENOL/ Bugün
- Etiketler:
Yorum Yaz