Fonksiyonunu yitiren AVM’lerin sayısı her geçen gün artıyor!
2013 yılına geldiğinde sayıları 300’ü geçen alışveriş merkezlerine her geçen gün bir yenisi daha ekleniyor
2013 yılına geldiğinde sayıları 300'ü geçen alışveriş merkezlerine her geçen gün bir yenisi daha ekleniyor. Yüzlerce kişiye istihdam, milyonlarca liralık yatırımlar… Ancak yanlış yönetimler ya da yatırımcıdan kaynaklanan finans sıkıntıları gibi nedenlerden dolayı pek çok AVM, fonksiyonunu yitiren merkezler haline geliyor.
Akademetre Araştırma ve Stratejik Planlama, Eva Gayrimenkul Değerleme Danışmanlık ve Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) tarafından ortak yürütülen çalışma ile Türkiye'de fonksiyonunu yitiren AVM'ler incelendi. AVM'lerin fonksiyonunu yitirme sebepleri, bulundukları kentler ve sistemden kaybolan metrekare bilgisi de ortaya konuldu.
Fonksiyonunu yitiren AVM'ler, toplam kiralanabilir bağımsız birimlerinde yüzde 50'den fazla boşluk oranı olan, çekim etkisi özelliğini yitirmiş, çekim etkisi özelliğini kaybetmiş alışveriş merkezleri, fonksiyonu dışında kullanılanlar veya tamamen kapalı durumda olanlar olarak tanımlandı.
2012 Şubat itibarıyla Türkiye'de 8 milyon 34 bin 269 metrekare kiralanabilir alan bulunurken 2013 Şubat ayına gelindiğinde bu rakam 8 milyon 648 bin 74 metrekareye ulaştı. Ancak 2012 içerisinde 324 bin 643 metrekare, fonksiyonunu yitirmiş kiralanabilir alan tespit edildi. 2013 için ise bu alan 364 bin 772 metrekare olarak belirlendi. Bu veriler ışığında, 2012 yılında aktif kiralanabilir alan 7 milyon 709 bin 626 metrekare, 2013'te ise 8 milyon 283 bin 302 metrekare olarak tespit edildi. Toplam içerisinde fonksiyonunu yitiren alışveriş merkezlerinin alan oranı 2012'de yüzde 4 iken, 2013'te yüzde 4.2 oldu.
2012 senesinde toplamda Türkiye'de 324 bin metrekare alan kaybı, yani fonksiyonunu yitirmiş AVM tespit edildi. Bu alışveriş merkezlerinin bazıları kapanmış, bazıları ise artık ticari bir çekim merkezi olma özelliklerini kaybettiler. Bazı alışveriş merkezleri ise semt pazarına dönüşerek “sosyete pazarı” olarak adlandırılmaya başlandı. Bazı alışveriş merkezleri ise ofis veya başka ticari fonksiyonlara dönüştü. Bu alışveriş merkezlerinin çoğu İstanbul'da yer aldı. Fonksiyonunu yitiren AVM'ler arasında, özellikle 10-20 bin metrekarelik AVM'lerin yoğunlukta olduğu görülüyor.
Sisteme kazanılma durumu
2013'te açıklanan çalışmada ise, 2012 öncesinde fonksiyonunu yitiren alışveriş merkezlerinin yüzde 30'nun, yani yaklaşık 92 bin metrekarelik bir alanın sisteme geri döndüğü tespit edildi. Sisteme geri dönen alışveriş merkezlerinin yanında, 2012 yılı içerisinde fonksiyonlarını yitiren alışveriş merkezleri de oluştu. 2012 yılı içerisinde fonksiyonunu yitiren alışveriş merkezleri yine ağırlıklı olarak İstanbul'da bulunuyor ve 10-20 bin metrekare büyüklüğünde yer alıyor. Ancak İstanbul'un dışında, Anadolu'daki diğer illerden de fonksiyonunu yitiren alışveriş merkezleri oldu ve bu alışveriş merkezlerinin oranı artış gösterdi.
Perakende
Yorum Yaz