GELİR SEKTÖRÜ BÜYÜTECEK
2B’lerle ilgili taslağın şekillenmesiyle birlikte inşaat sektörü, arazi satışından elde edilecek gelirin kentsel dönüşüm projelerinde kullanılacak olmasından memnun.
Uzun yıllardır gündemi meşgul eden 2B'lerle ilgili yasa taslağı nihayet şekillendi. 25 milyar doların üzerinde gelir beklenen 2B'lerle ilgili gelişmeler inşaatçıları da yakından ilgilendiriyor.
Özellikle İstanbul'da arsa sıkıntısı çeken inşaat firmaları 2B'de sonucu dört gözle beklerken, temsilciler 2B'lerin satışı ve sonrası için uyarılarda bulunmayı da ihmal etmiyor.
Sektörde memnuniyet yaratan bir başka unsur ise satıştan elde edilecek gelirin bir bölümünün kentsel dönüşüme harcanacak olması.
‘Ucuz konut üretimi artar'
Uzun yıllardır 2B'lerdeki gelişmeleri yakından takip eden İNDER Genel Başkanı Nazmi Durbakayım, 2B arazilerinin daha fazla artmaması gerektiğine işaret ederek, “Yeni 2B'lerin oluşmaması için mevcut ormanlarla insanların birlikte yaşayabileceği projelerin geliştirilmesi gerekir” dedi.
Durbakayım, 2B'lerle ilgili dönüşümü imkansız olan bir yola da girildiğini belirterek, arazilerin satışının ekonomiye önemli katkı sağlayacağını belirtti. Durbakayım, şunları söyledi: “Gelirin bir bölümünün kentsel dönüşüme ayrılması da sevindirici. Araziler arsa sıkıntısını azaltabilir. Fiyatlar uygun olursa, ucuz konut üretimi artar. Dolayısıyla, konut ihtiyacının en fazla olduğu alt ve orta gelir seviyesine yönelik arz da artmış olur. Son yıllarda sürekli ‘arsa üretmeden konut fiyatları düşmez' şeklindeki isteklerimiz 2B'lerin satışı ile karşılanabilir.”
‘Devlete ek gelir gelecek'
Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya da, 2B arazileriyle ilgili sorunun çözülmesi gerektiğine vurgu yaparak, “Şu anda Türkiye'deki 2B olarak tanımlanan yerlerin büyük bir kısmı yapılaşmış” dedi. Devletin bu arsaların üzerindeki gayrimenkullerden gelir vergisi ya da emlak vergisi gibi gelirler elde edemediğini belirten Dumankaya, “Çünkü kaçak yapılaşma söz konusu. Bu yapılaşmaya izin verilmemeliydi ama bu saatten sonra da dönüşü yok” diye konuştu. Ali Dumankaya, arazi satışıyla devletin gelirin yanı sıra vergiler de alabileceğini ifade ederek, “Bu şekilde ekonomiye fayda sağlanacak” diye konuştu. Dumankaya, 2B'den elde edilecek gelirin kentlerin yenilenmesi ve depreme karşı dayanıklı hale getirilmesinin finansmanında kullanılacak olmasının da bu kaynağı daha da önemli kıldığını söyledi.
‘Satışın gecikmesi kayıp'
İnanlar İnşaat Yönetim Kurulu Başkanı Serdar İnan ise 2B'lerin orman arazisi olmadığını vurgulayarak, “Çoğu 2B arazilerinin üstünde yerleşkeler vardır. İnsanlar bu arazileri zaten birbirlerine alır ve satarlar” dedi.
Devletin bu arazilerin kullanım hakkını üstündeki kullanıcıya zamanında zaten teslim ettiğini ifade eden İnan, şunları söyledi: “2B arazilerinin satışı ile devlet hem bürokratik bir sıkıntıyı ortadan kaldıracak, hem de ciddi bir kaynak sağlayacaktır. Ayrıca araziler, kanuni statüye kavuşarak miras verilebilir, sigorta edilebilir, kredi çıkarılabilir, teminat gösterilebilir bir hale gelecek.” İnan, “Satışın başlamadığı her geçen gün toplum ekonomisi adına da bir kayıptır. Bu işleme bu gözle bakmak gerçekçilik olacaktır” diye konuştu.
‘OLDUKÇA MALİYETLİ BİR ÇALIŞMA'
2Blerin satışında kamu faydasının ön planda tutulması gerektiğini ifade eden Egeyapı Yönetim Kurulu Başkanı İnanç Kabadayı, atıl durumda olan 2B'lerin satışını gelirin kamu için kullanılacağından desteklediğini belirtti.
Kabadayı, “Satılacak olan bu araziler zaten orman vasfı taşımamakta ve çeşitli amaçlar için kullanılıyor” dedi. Kabadayı, Van depreminin bir kez daha insanların öncelikle can güvenliğinin önemli olduğunu gösterdiğini n altını çizerek, şunları söyledi: “Kentsel dönüşüm şehirlerimiz için bir zorunluluk olduğu kadar oldukça maliyetli bir çalışmadır. 2B arazilerinden elde edilecek gelirin dönüşüm için kullanılması yasanın çıkarılmasının önemini daha da arttırıyor. Yasaya öncelikle bir sosyal sorumluluk projesi gibi bakmakta fayda vardır. Yasanın çıkması ile istihdama katkı sağlayan inşaat da hareketlenecektir.”
‘Rayiç bedellerini kurul belirlesin'
2B taslağı, emlak sektöründe de yankılara yol açtı. İstanbul Emlak Komisyoncuları Odası Başkan Yardımcısı Nizameddin Aşa ile Marmara Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Adnan Yeşiltaş, 2B arazileri için rayiç belirlemede alan büyüklüklerinden çok arazi özelliklerinin öne çıktığını vurgularken Yeşiltaş'tan “rayiç bedellerini kurul belirlesin” önerisi geldi.
Aşa, bin metrekareye kadar olan arazilerin emlak vergi değerinin yarısı üzerinden satılıp satılmamasından çok arazinin yeri ve imar durumunun önemli olduğunu belirtti. Aşa, “Sulak bir tarım arazisiyse 10 bin metrekare olması da farketmez. Çivi çakamayacaksak da farketmez” diye konuştu. Vedat Arslan da 2B arazilerinin satışının devlete ciddi gelir getireceğini, emlak sektöründe de önemli bir hareketlenmenin yaşanacağını dile getirdi.
Avrupa Yakası Emlak Müşavirleri Derneği Başkanı Mehmet Keklik ise “Bazı siteler 2B arazisi içinde kalmış. Özellikle Beykoz gibi yerlerde önemli bir yasa olacak” yorumunu yaptı. Türkiye'nin 2B haritası
Önceki gün toplanan Ekomoni Koordinasyon Kurulu'nda (EKK) 2B yasa taslağının ana hatları belirlenirken, yasanın kapsayacağı araziler de netleşti.
Resmi rakamlara göre 174 bin hektarlık 2B arazisinin kadastro ve güncelleme çalışmaları tamamlandı. Çevre ve Şehircilik Bakanlığı yetkililerinden alınan bilgiye göre, 2B kapsamında 174 bin 603 hektarlık arazinin kadastro ve güncelleme çalışmaları tamamlandı. Kadastro çalışmaları devam eden arazinin ise 48 bin 698 hektarlık alanı kapladığı belirtildi. Resmi verilere göre, güncelleme çalışmaları devam eden alan miktarı ise 52 bin 416 hektar. Yol, dere, tapulu şahıs parselleri gibi tescil dışı kalan arazi miktarı ise 35 bin 869 hektarı buluyor.
Değer biçilen bu alanların Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü'nce işlemleri tamamlanan alanlara oranının yüzde 70, belirlenen değerin ise 26 milyar lira olduğu ifade edildi. Bakanlık tarafından hazırlanan haritada, 2B arazileri bulunan illere yer verildi. Kırmızı ile işaretlenen illerde kıymet çalışması tamamlanan 2B alanları, mavilerde çalışması süren 2B alanları bulunuyor. Beyaz ise 2B olmayan alanları gösteriyor.
‘Havaalanında sırtına bir ev yüklenmiş birini görmedim' İnşaat sektörünün büyük beklenti içinde olduğu yabancıya satışta son düzenlemeler yapılırken, Maliye Bakanı Şimşek, “Ben hiç bir zaman havaalanında sırtına bir ev, daire yüklenmiş ülkeden çıkan kimseyle karşılaşmadım" diyerek satışa destek verdi Hükümet yabancılara konut satışını zorlaştıran mütekabiliyet şartını kaldırmak için düğmeye basarken, Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, yabancıların Türkiye'de mülk edinebilmesiyle ilgili olarak yaptığı değerlendirmede “Ben hiç havaalanında sırtına bir ev, daire yüklenmiş ülkeden çıkan kimseyle karşılaşmadım" dedi.
Gayrimenkullerin kullanım hakkının bir yabancıda olabileceğini ifade eden Şimşek, "Egemenlik kayıtsız şartsız Türk milletinindir. Dolayısıyla yabancıların mülk alması o kadar çok korkulacak bir şey değil" değerlendirmesini yaptı. Bu korkuların bir kenara bırakılması gerektiğine işaret eden Şimşek, Türkiye'nin yatırıma, kaynağa ve istihdama ihtiyacı olduğunu söyledi.
"Türkiye olarak kendimize güveniyoruz yeter ki kuralları iyi koyalım" diyen Şimşek, kendisinin de bir dönem yaşadığı ABD ve İngiltere'de böyle bir kaygının olmadığını ifade ederek, "Bana kalırsa bu hususun kolaylaştırılması lazım. Buna yönelik çalışma yapılmalı" diye konuştu.
Öte yandan konut üreticileri de yapılacak düzenlemenin hem sektörün ciddi şekilde hareketleneceğini, hem de cari açığın azaltılması başta olmak üzere ekonomiye büyük katkı sağlanacağını belirtiyor.
Nazmi Durbakayım Teknik Yapı Holding Başkanı
‘Ucuz konut için kaynak sağlanır'
Nazmi Durbakayım, yabancıya konut satışının yapılmasının ekonomiye çok büyük katkı yapacağını belirterek, “Ancak bu katkının sadece ekonomik canlanma ve istihdam olarak görülmemesi gerektiğinin de altını kalın kalın çizmek gerekir. Alt gelir grubundakilere yönelik olarak kaynak sağlaması açısından da bu katkı alternatif kaynak olarak değerlendirilebilir” dedi. TOKİ ve Emlak GYO'nun lüks konutlarının, yabancılara satılmasıyla elde edilecek gelirin alt gelir grubunun ihtiyacı olan ekonomik konutların yapımına aktarılabileceğini ifade eden Durbakayım, “Türkiye'nin dışa açılımı ve tanıtılması için de önemli bir kapı açılacaktır” diye konuştu.
Durbakayım, yabancıya satışla ilgili düzenlemenin konut fiyatlarını fazla etkilemeyeceğine de dikkat çekti.
Münir ÖzkökMar Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
‘Yabancıya satış konutla sınırlansın'
Münir Özkök, yabancıya satışla ilgili gerekli yasal düzenlemeler yapıldığında Türkiye'nin yatırımcıların gözünde diğer ülkelerle rekabet edebilecek hatta daha cazip imkanlar sunan bir ülke konumuna geleceğini söyledi. Dünyada yatırımcıların artık 99 yıllık kiralama modellerine sıcak bakmadığını ifade eden Münir Özkök, konuşmasını şöyle sürdürdü:
“Yatırımcı parasının karşılığında tapusunu alabilmeli. Ancak, arsa ve arazi satışlarına izin verilmemesi gerektiğini düşünüyorum. Satışlar konutlarla sınırlandırılmalı. Amerika'yı yeniden keşfetmeye gerek yok. Dünyada bunun birçok örnekleri var. Kazan kazan prensibini benimseyen bir yasal düzenleme yapıldığı taktirde ülkemize 10 milyar dolarlık bir katkı sağlaması bekleniyor.”
Can Reşit Özçiçek Propa İnşaat icra Kurulu Başkanı
‘Yabancıya satmak ihracattan daha kârlı'
Can Reşit Özçiçek, yabancılara satışın önünü açması planlanan yasa tasarısının Türkiye ekonomisi adına çok faydalı olacağını belirterek, yabancılara konut satmanın ülke ekonomisi açısından ihracattan daha kârlı olacağını söyledi. Düzenlemenin Türkiye'nin en önemli sorunu olan cari açığın kapatılmasında da büyük faydası olacağını belirten Özçiçek, “Hem sektör, hem ülke ekonomisi için çok önemli bir adım” dedi. Ege'de 1990'lı yıllarda ve Bodrum'da 2000-2007 yılları arasında 6 farklı projede toplam bine yakın gayrimenkulü yabancılara satmış olan bir kuruluş olduklarını belirten Özçiçek, doğrudan döviz girişi sağlamasının yanında yabancıların yakınlarına tavsiyesiyle birlikte turizm anlamında da bu sürecin çoklu faydası bulunduğunu sözlerine ekledi.
Yabancı pahalı eve yöneliyor
Diğer yandan yabancılara mülk satışında yatırımcı profili de değişiyor. Centry 21 Türkiye Genel Müdürü Hüseyin Altaş, özellikle Esenşehir, Bahçeşehir, Beylikdüzü bölgesindeki yabancılara satış yaptıklarını ifade ederek, bu satışları merkeze doğru kaydırmanın formülünü aradıklarını söyledi. Altaş, "Müşteri profilini değiştirdik. Daha önce yabancılara sattığımız konutların metrekaresi 1.000-1.500 lira iken şimdi metrekaresi 4.000-4.500 dolar olan yerlerde de satışa başlayacağız" dedi.
Hedefte Araplar var
Arap yarımadasındaki sermayeyi yurt içine sokmaya çalıştıklarını söyleyen Altaş, "Şu anda Türkiye Arap yarımadasından bakıldığında çok popüler bir ülke" diye konuştu. Altaş, ayrıca "Yabancılar kriz nedeniyle alternatif gelir elde etmenin formülünü arıyor" dedi.
Yavuz Karaman
Yorum Yaz