Konutta zam öncesi son fırsat! Yeni zamlar yolda!
Dünya piyasalarında demir fiyatlarının yükselmesi önümüzdeki aylarda konut fiyatlarında yüzde 5 ile 15 arasında artışları gündeme getirecek. Konut fiyatlarının hâlâ dipte olduğu bu ay ise 2010’un son fırsat dönemi olabilir
Kaynak: Dilek TAŞ / Sabah Emlak
Uluslararası piyasalar alınan kritik kararlar sizin ev sahibi olma hayallerinize etki edebileceğini hiç düşündünüz mü? ‘Çin gibi bir ülkenin dünya piyasalarından hurda demir toplamasının ya da Rusya'nın hurda ihracatını yasaklaması benim ev sahibi olma kararımı nasıl etkiler' demeyin. Uluslarası piyasalarda alınan ve emtia fiyatları üzerinde etkili olan bu kararlar ev alma hayallerinizi bir süre ertelemenize ya da biraz erkene çekmenize neden olabilir.
Aldığı kararlarla dünya ekonomisini etkileyen Çin bu kez de dünya piyasalarından hurda toplamaya başlayınca 800 TL ortalamasında olan fiyatlar bir anda 1300 TL seviyelerine yükseldi. Sadece bu karar da değil Brezilya gibi bazı ülkelerin Çin'den yapacağı alımlarda yıllık yerine üç aylık zamanda alım yapacağı açıklaması fiyatların da üç aylık zamanda belirlenmesini gündeme getirdi.
Bu karar ise fiyatların yüzde 90'a varan oranda artışa neden olacağı yorumlarına neden oldu. Dünyanın en büyük hurda ihracatçılarında olan Rusya'nın da hurda ihracatına geçtiğimiz ay sınır getirmesi demir fiyatlarının bu yükselişinde etkili oldu. Peki ama dünya piyasalarındaki bu gelişmeler Türkiye'de ev sahibi olmak isteyenleri nasıl etkiler?
Resmin bizi ilgilendiren tarafına bakıldığında inşaat sektörünün en büyük hammaddelerinden biri olan demir fiyatlarındaki bu artış inşaat firmalarının da maliyetlerini yükselteceğinden emlak fiyatları kısa ve orta vadede bu artıştan etkilenecek. Bu da yeni satışa çıkacak olan konut projelerinde zamlı fiyatlar olarak karşımıza çıkacak. Bunun yanı sıra diğer hammadde fiyatlarındaki artışlar talebin bu dönemde yüksek olması gibi nedenler de bu zamları tetikleyeceğinden uzmanlar Nisan ayının emlaka yatırım için bu yılın en son fırsatı olduğu görüşünde birleşiyor.
Stok yapanlar zammı bu ay yansıtmayacak
Ocak ayından bu yana yüzde 30'luk artışa denk gelen bu fiyat farkını inşaat şirketleri beklemiyordu. Bu nedenle de maliyet farkını tüketicilere zam olarak yansıtacak. Bundaki en önemli etkenlerden birisi inşaat firmalarının iki yıldan bu yana küresel ekonomik kriz nedeniyle duran talebi canlandırmak için emlak fiyatlarında bir zam yapmaması ve gelen maliyet artışlarını da tüketicilere yansıtmamasıydı.
Şimdi ise bu fark yeni satışa çıkacak olan konutlarda ortaya çıkacak. Bazı firmalar ise stok yaptıkları devam eden projelerinde maliyet farkını yansıtmayacak. Örneğin Dumankaya İnşaat, İkon projesinde demir stoğu yaparak inşaata başladığı için bu projede devam eden satışlarına bu zamlı oranları yansıtmamayı planlıyor.
Ancak tüm projeler için de hammadde stoğu yapılması mümkün olmayacağından inşaatı devam eden bazı projelerde bu zamlarla karşılaşmak da mümkün. Demirin yanı sıra lokasyon, projenin arsa maliyetleri ve diğer hammadde fiyatlarındaki değişiklikler de fiyatları etkileyecek.
Zamlar hangi konutlara yansıyacak?
* Yeni zamlar özellikle de devam eden ve yeni başlayacak olan projelere yansıyacak
* Bazı firmalar ise bu durumdan faydalanarak daha önce katlandığı zamları ellerindeki konut stoklarına da yansıtabilir
* Özellikle de markalı projeler bu ay içnde herhangi bir zam öngörmüyor ancak Mayıs ayından itibaren yeni satışa çıkacakları projelerde yüzde 5 ile 15 arası zamlar planlıyor.
* Daha küçük şirketlerden konut satın alanlar ise bu ay içinde de zamlı fiyatlarla karşılaşabilirler.
İnşaatı devam eden markalı konut projelerinde fiyat artışlarının yıl sonuna kadar yüzde 20'leri bulabileceği konuşuluyor.
‘Yaz aylarına kadar alım yapın'
ANT Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Mehmet Okay ise kısa vadede yüzde 3 ile 5, yıl sonunda ise kesinlikle yüzde 10'lu zamlı fiyatların tüketicileri beklediğini dile getiriyor. Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Nazmi Durbakayım, stok yapmaları nedeniyle artışın kısa vadede büyük şirketleri çok etkilemeyeceğini ancak orta vadede fiyatlara yansıyacağını belirtiyor. Varyap İnşaat CEO'su Erdinç Varlıbaş demir fiyatlarının yanı sıra iki yıldan bu yana bazı maliyetleri tüketicilere yansıtmadıklarını söyleyerek hammadde fiyatlarına gelen yeni zamları bu dönemde yansıtmak zorunda kalacaklarını söylüyor. Varlıbaş, yıl sonuna kadar yüzde 15 ile 20 arasında artış öngördüklerini belirterek ‘Yaz aylarına kadar konut alanlar kazançlı çıkacaktır' diyor.
2009 yılının emlak sektöründe durgunluk yılı olduğu ve düşen faiz oranları ile konut kredilerinin de ideal noktaya ulaştığı dikkate alındığında Nisan ayı emlak alımı için en uygun aylardan biri olarak gözüküyor. Bu dönemde talebin de beklentilerin üstünde gitmesi inşaat sektörünü memnun ediyor.
Mayıs'tan itibaren fiyatlarda %5'in üstünde artış öngörülüyor
İNŞAAT firmalarının yetkilileri de karşılaştıkları bu maliyet farkını en az bir ay içinde projele fiyatlarına yansıtacakları görüşünü paylaşıyor. Hatta bu artışların bırakın orta vadede bu ay içinde bile fiyatlara yansıyabileceği görüşünde olanlar var. Demir fiyatlarındaki artış inşaat maliyetlerinde yüzde 3 ile 5 arasında bir maliyet artışına neden oluyor. Bunun emlak fiyatlarına yansıma oranı kısa vadede yani birkaç ay içinde yüzde 5 ile 8, yıl sonuna kadar ise yüzde 20'ye varan oranda olacağı görüşünü paylaşanların sayısı oldukça fazla.
İnşaat şirketi yetkilileri nisan ile mayıs ve haziran aylarında emlak fiyatlarında yüzde 5'ten başlayan zamlarla karşılaşanların sürpriz yaşamaması gerektiğini söylüyor. “Bizim maliyetlerimize yansıyan bu zammı biz de emlak fiyatlarımıza yansıtmak zorunda kalacağız” diyor. Bu nedenle de ev sahibi olmak isteyenlerin en uygun şartlara daire alması için en uygun zamanın şimdi olduğunu belirtiyor.
Fiyatlar da faiz oranları da hâlâ düşük Örneğin Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi Ali Dumankaya, “Şu anda faiz oranları çok uygun seviyelerde. Konut fiyatları ise olabildiği en düşük noktada. Biz müşterilerimize her zaman ev sahibi olmalarını tavsiye ediyoruz. Ancak fiyatlarda artışların öngörüldüğü 2010 yılı içinde en uygun zaman şimdi. İmkanı olanlar bu fırsatı değerlendirmeli” diyor.
Hasan Rahvalı-Ağaoğlu İnşaat Genel Müdürü
‘Konutta mayıs -haziran gibi yüzde 15 artış öngörüyoruz'
Ağaoğlu İnşaat Genel Müdürü Hasan Rahvalı demir fiyatlarındaki artışın mayıstan itibaren konut fiyatlarına da yüzde 15 oranında etki edeceğini söylüyor.
Genel olarak hammadde fiyatlarında bir artış bekliyorduk. Ancak demirde yüzde 10-15 seviyelerinde olmasını öngörüyorduk. Gerçekleşen oranlar bu öngörülerimizin çok üstünde oldu. Bu aslında talep artışından kaynaklanıyor. Çeşitli uluslararası nedenler de bu faktörde etkili. Bu fiyat artışları inşaat şirketlerinin maliyetlerine yansıyacağı için stokta olan projelerimizde ikame maliyet dediğimiz maliyeti etkileyeceği için bir artış gündeme gelebilir.
Biz bu artışın Mayıs-Haziran ayları gibi yüzde 15'ler seviyesinde tüketiciye yansıyacağını düşünüyoruz. İnşaat maliyetlerine yansıyan artışlar ise yüzde 5'ler seviyesinde. Son dönemde yaptığımız satışlarda fiyatların şu anda çok uygun olması nedeniyle daha çok nakit satın alımların kredili satın alımların önüne geçtiğini gözlemliyoruz. Kredili alımlar yüzde 40'lar seviyesine indi. Ancak eğer fiyatlarda bir artış meydana gelirse bu oranlar değişebilir. Bu arada çok sayıda kurumsal yabancı yatırımcının Türkiye'deki gayrimenkule ilgisinin artmasını olumlu bir gelişme olarak görüyoruz.
Altan Elmas-Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
‘Artışlar nisan ayında bile fiyatlara yansır'
Sur Yapı Yönetim Kurulu Başkanı Altan Elmas ise artışın bu ay bile konut fiyatlarına yansıyabileceğini kaydediyor.
Demir fiyatlarındaki artışın en önemli nedeni dünya cevher üreticilerinin kendi aralarında aldıkları dönemsel fiyat açıklama (1 yıl yerine 3 aylık periyoda) kararları ve bunun piyasalara demir fiyatlarında artış olarak yansımasını açıklamalarından kaynaklanıyor. Ancak bu sırada yerli demir-çelik firmaları da fırsatçılık yaparak fiyatları yükselttiler.İç piyasada da bununla birlikte hafif bir kıpırdanma görüldü. Demir fiyatları orta vadede düşecek gibi durmuyor. Sadece demir değil diğer emtia fiyatlarında da bir artış öngörülüyor. Ancak bunlardan en fazlası bir ayda yüzde 30'luk artışla demir oldu. Eğer bu fiyat artışları aynı oranda devam ederse bu konut fiyatlarına da yansır. Nisan ayı içinde bile bu artışları fiyatlarımıza yansıtabiliriz. Bu artışlar yüzde 5'lere yakın maliyet artışlarını getiriyor. Emtia fiyatları artıyor ancak diğer taraftan da talepte de bir problem yok.Tam tersine talepte bir hareketlilik söz konusu. Örneğin Adapark projemizin 2. etabı da bitmek üzere, 3. etabına başlayacağız. Aynı şekilde Çamlıca'daki projemize de başlamayı planlıyoruz. Onların keşiflerini ortalama 1000 TL demir fiyatına göre yaptık. Demir fiyatları şu anda 1 tonu 1250 TL seviyelerinde. Bu da yeni satışa çıkacak projelerde mevcut emtia fiyatlarını dikkate alarak yeniden hesaplamalarımızı revize etmemize neden olacak.
Nazmi Durbakayım - Teknik Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
‘Büyük firmaları kısa vadede etkilemez'
ULUSLARARASI oyuncuların demir fiyatları ile ilgili kararlar alması iç piyasadaki demir fiyatlarını da etkileyecektir. Şimdiden çoğu kapasite artırımına gitti ve fiyatların önümüzdeki dönemde daha da artacağını düşünüyoruz. Ancak bu bizim gibi sektörün büyük çaplı işler yapan oyuncularını kısa vadede etkileyecek bir karar değil. Daha küçük çaplı işler yapan ve projeleriyle ilgili stok yapamayan orta ölçekli inşaat şirketleri bundan ilk aşamada etkilenir. Bizim gibi daha büyük işler yapanlar ise bu artışlar devam ederse uzun vadede etkilenir. Bunun da emlak fiyatlarına yansıması kaçınılmaz olur.
Mehmet Okay- Ant Yapı Yönetim Kurulu Başkanı
‘Yıl sonuna kadar yüzde 10 zam olur'
DEMİR fiyatları yılbaşından bu yana beklenmedik bir oranda artıyor. Fiyatlar neredeyse 2 katına çıktı. 800 TL seviyelerinden şu anda 1300 TL seviyelerine ulaştı. Brezilya gibi ülkelerin fiyatlara zam yapmasının yanı sıra Rusya ve Çin'in hurda alımlarını müdahale etmesi de bu fiyat artışlarında önemli bir rol oynadı. Bu seviyelerin daha da üstüne çıkması bekleniyor. Bu da konut fiyatlarına kısa vadede yüzde 3 ile 5 oranında bir zam olarak yansır. Yıl sonunda ise bu zam oranı kesin yüzde 10 ve üstü olur. Aslında biz demir fiyatlarında böyle bir artış beklemiyorduk. Bizim için sürpriz oldu. Eğer demir dışında çimento gibi diğer hammaddelerde de benzer zamlar olursa bu da fiyatları yüzde 15'e kadar artırabilir.
Ali Dumankaya - Dumankaya İnşaat Yönetim Kurulu Üyesi
‘En optimum zaman, şimdi alan kârlı çıkar'
DEMİR fiyatlarındaki artışın mevsimsel bir artış olduğunu düşünüyoruz. Böyle olmasını temenni ediyoruz. Artış başlamadan önce Dumankaya İkon gibi bazı projelerimiz için önlemlerimizi almıştık. O dönem demirin tonu 900 TL seviyelerindeydi. 3 bin ton gibi bir alım yaptık.
Ancak bizim yaptığımız projeler çok büyük üretimler olduğu için tüm projelerimiz için böyle bir stok yapmak söz konusu olamaz. Demirin oksitlenmesi gibi bazı riskler var. Fiyatların bir miktar daha artacağı söyleniyor. Aşırı bir yükseliş de söz konusu olabilir ancak öyle bile olsa biz çok yüklü bir alım yapmayı düşünmüyoruz.
Fiyat artışları devam ederse bunların projelerimizdeki konut fiyatlarına da yansıması kaçınılmaz olur. İhtiyacı olanlar için her zaman alım dönemidir.
Ancak özellikle de konut faizlerinin düştüğü ve fiyatların da bu kadar uygun olduğu bir dönem alım için bir fırsat. Her proje kendine göre bir maliyetle bunu fiyatlara yansıtacaktır.
Bu dönemde alanlar karlı çıkacaktır. Bu sene 7 projemizde 530 milyon TL gelir bekliyoruz. İlk 3 ayı başarılı satışlarla geçirdik. Dizayn projemizde yüzde 55-60, Dumankaya Modern projesinde ise 3 haftada yüzde 30'luk satış grafiği yakaladık.
Erdinç Varlıbaş - Varyap İnşaat CEO'su
‘Yaz ayları gelmeden almalarını tavsiye ederiz'
DEMİR maliyetleri bir inşaat projesinin toplam maliyetleri arasında yüzde 10-15'lik bir yer teşkil ediyor. Dolayısıyla bu ciddi bir oran. Bizim gibi büyük çaplı projeler üreten firmalar bu maliyetleri kısa vadede fiyatlarına yansıtmaz. Ancak küçük firmalar bu yüke katlanamayacağından dolayı bunu hemen maliyetlerine yansıtır.
Genel olarak fiyat artışlarının önümüzdeki aydan itibaren markalı konut projelerine yansımasını bekliyoruz. Bu artış sadece demir fiyatlarından da kaynaklanmıyor. Reel sektör olarak bir talep artışını yaşamaya başladık. Fiyat artışları projeye ve inşaat şirketine göre değişir. Ancak yıllık ortalama yüzde 15-20 civarında olmasını öngörüyoruz.Yaz ayları gelmeden ev sahibi olanlar kazançlı çıkar.
Yorum Yaz