Konut üretim maliyetleri satış fiyatının altında kaldı!
Türkye Gazetesi'nden Necmi Çiçekçi'nin haberine göre, girdi maliyetleri ve arsa fiyatlarındaki artışlar nedeniyle bugün bir müteahhidin konut üretim maliyeti, satış fiyatının altında kalıyor. Sektör temsilcileri, satışların ve fiyatların düşük olduğu bu dönemin iyi değerlendirilmesi gerektiğini söylüyor.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat ayı itibariyle İnşaat Maliyet Endeksi verilerini açıkladı. Buna göre, aylık olarak yüzde 3.41 yükselen inşaat maliyetlerindeki artış oranı yıllık bazda yüzde 70.05 olarak gerçekleşti. Ancak reel piyasa bu rakamlar çok daha yüksek seyrediyor. Arsa maliyetlerinin geçen yıla göre yüzde 100’ün üzerinde arttığı ifade ediliyor. Bugün piyasada satılan sıfır konutların, üretim maliyetlerinin altında olduğu söyleniyor. Ancak müteahhitler piyasanın durgun olması nedeniyle satış fiyatlarını yükseltemiyor. Konutta üretim maliyetleri satış maliyetlerinin üzerine çıksa da, stokları eritip yeni projeye başlamanın, müteahhitler açısından en doğru yöntem olduğu belirtiliyor.
Maaliyetler hızlı artıyor
Yapılan araştırmalara göre Türkiye genelinde ortalama konut metrekare satış fiyatı 25 bin 111 TL olduğu açıklandı. Bu da ortalama bir konutun 3 milyon 264 bin liradan satıldığını gösteriyor. Ancak sıfır konut üretim maliyetleri bu rakamların çok daha üzerinde. Konuyla ilgili açıklamalarda bulunan sektör temsilcileri “Enflasyonist ortam ve döviz kurundaki yükseliş, üreticinin girdi maliyetlerini artırdı. Demir, çimento, işçilik ve arsa fiyatları geçen yılda yıla katlayarak artıyor. Buna karşın son 6 aydır sıfır satılık konut fiyatlarında ciddi bir artış yok. Piyasa öyle bir duruma geldi ki, üretim maliyeti, satış fiyatının altına düştü. Şu an şirketler ellerindeki stok konutları satarak yeni projeye başlama veya finansal durumlarını düzeltmeyi amaçlıyor” diyor.
Konut alım fırsatı veriyor
Sektör oyuncuları sıfır konut fiyatlarının alım fırsatı verdiğini belirterek “Bu fiyatları bulmak önümüzdeki süreçte kolay olmayacak. Faizlerin düşmesi ile piyasada bir hareketlenme bekleniyor. Satışların artması fiyatları yukarı çekecektir. Bu nedenle bugünler konut alımı için en uygun zamanlar” diyor.
Sıfırı alamayan ikinci ele yöneldi, satışlar artıyor
Bu yılın ilk 3 ayında 191 bin 348 adet ikinci el konut satışı gerçekleşti. Toplam satışlarda ikinci elin pay yüzde 70’e dayandı. Sektör temsilcileri “Türkiye’de gayrimenkul yatırım iştahı asla bitmez. Haziran ayı itibariyle sıfır satışlarda da hareket bekliyoruz” diyor.
Yüksek faiz ortamı ve finansman sorunu sıfır konut satışlarını frenlemeye devam ediyor. Ancak hem yatırım hem de oturum için devam eden alım talebi, tüketicileri ikinci el konutlara yönlendiriyor. Bu yılın ilk 3 aylık satış grafiği incelendiğinde, ocak ayında; 55 bin 45, şubat ayında; 65 bin 308, mart ayında ise; 70 bin 995 adet ikinci el konutun satıldığı görülüyor. Yılın ilk 3 ayında, toplam satışlardaki ikinci elin payının yüzde 70’lere dayanması tabloyu net şekilde ortaya koyuyor. Sektör oyuncuları ikinci el konut satışlarındaki hareketlenmeyi şöyle değerlendiriyor: “Sıfır konut satışlarında yılın ilk 3 ayında bir hareketlenme var. Ancak bu ipotekli alımlardan kaynaklanmıyor. Şirketlerin cazip ödeme kampanyaları bu durumu destekliyor. Maalesef sıfır satışlara ulaşabilen kitle sayısı oldukça az. Çünkü belli bir birikime sahip olunması şart. Bu nedenle sıfır alamayanlar ikinci ele yöneliyor. Özellikle büyükşehirlerdeki ikinci el konut satışlarında artışlar gözleniyor.”
Metropoller tercih ediliyor
Yılbaşından bu yana ikinci el konut sektöründe bir hareketlenme yaşanıyor. Ev alma iştahının arttığı ülkemizde sıfır daireye ulaşamayan ikinci el konut alımı yapıyor. Ocak-Mart döneminde 191 bin 348 adet ikinci el konut satışı yapıldığı görülüyor. İkinci el konut alımlarının en fazla görüldüğü iller sırasıyla İstanbul, İzmir, Antalya ve Ankara… Özellikle 2 ila 5 milyon liralık dairelere ilgi var. Eski metruk binalar da rağbet görüyor. Oturmak dışında, yatırım için eski binalar da tercih ediliyor. Burada en büyük etken ise kentsel dönüşüme girme beklentisi…
Büyük yatırımcı konut topluyor
Sıfır konut satışları yılın ilk 3 ayına kısmı toparlanma ile girdi denebilir. Ocak ayında ilk elden konut satış rakamı 25 bin 263 olurken, bu rakam şubat ayında 28 bin 594’e, mart ayında ise 34 bin 399 adede yükseldi. İlk el konut alım artışında şirketlerin kampanyaları etkili olurken, alımların bir kısmının da büyük yatırımcılar tarafından yapıldığı ifade ediliyor. Sektör temsilcileri konuyla ilgili “Fiyatların yüksek oluşu nedeniyle sıfır konuta, ikinci el kadar ilgi yok. Alan bir kesim var, bunlar da belli bir birikimi olan ve şirket kampanyalarından yararlananlar. Ancak bir kesim var ki, toplam satışlarda büyük pay sahibi. Bunlar da konut piyasasındaki fiyat cazibesini bilip, yatırım amaçlı alım yapanlar. Kısaca büyük yatırımcı konut toplamaya başladı diyebiliriz” dedi.
İpotekli satışlar düşüş trendinde
Türkiye genelinde ipotekli konut satışları mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 49 azalış göstererek 12 bin 880 oldu. Toplam konut satışları içinde ipotekli satışların payı yüzde 12.2 olarak gerçekleşti. Ocak-Mart döneminde gerçekleşen ipotekli konut satışları ise bir önceki yılın aynı dönemine göre yüzde 53 azalışla 27 bin 622 oldu. Mart ayındaki ipotekli satışların, 3 bin 105'i; Ocak-Mart dönemindeki ipotekli satışların ise 6 bin 569'u ilk el satış olarak gerçekleşti.
Yabancıya satış aralıksız düşüyor
Yabancılara yapılan konut satışları Mart ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 47.9 azalarak bin 778 oldu. Mart ayında toplam konut satışları içinde yabancılara yapılan konut satışının payı yüzde 1,7 oldu. Yabancılara yapılan konut satışlarında ilk sırayı 652 konut satışı ile İstanbul aldı. İstanbul'u sırasıyla 618 konut satışı ile Antalya ve 151 konut satışı ile Mersin izledi.
Lojmanların dönüşümü şart oldu
Kamuda tasarruf önlemleri kapsamında, ülke genelinde atıl veya düşük geliri olan devlet lojmanları gündeme geldi. Ülkemizde 250 bin civarında lojman bulunuyor. Zamanında geniş arsalar üzerine inşa edilen ve verimsiz yapısı ile giderleri yükselen lojmanlarla ilgili hükümet yeni bir projeksiyon üzerinde çalışıyor. Binaların eski olması nedeniyle deprem riski de bulunuyor. Bu nedenle kentsel dönüşüm sürecinde lojmanların yenilenmesi ve ekonomiye katkı sağlaması hedefleniyor. Yapılması planlanan yeni lojmanlarda kamu-özel ortaklığının da devreye gireceği konuşuluyor. Üzerinde 10 daire yer alan ancak arsa değerinin 300 milyon lirayı geçtiği, alınan kira ücretinin site giderlerini bile karşılamadığı mülklerin de olduğu ifade ediliyor. Yapılan araştırmalara göre 250 bin lojmanın bulunduğu arsalara 1 milyon yeni konut yapılabileceği belirtiliyor.
Müteahhitlerden "Çimento Resti"
Konut sektörünün en büyük girdilerinden çimento fiyatlarında, seçimin hemen ardından yüzde 25 zam yapıldı. Fiyatlar 2.500 liraya kadar çıktı. İnşaat sektörü yaşanan artışı normal karşılamıyor. Yapılan açıklamalarda “Müteahhitlik sektörü olarak kabul etmiyor ve kınıyoruz. Ne oldu da bu zammı yapma gereği duydunuz? 6 aydır elektriğe ve doğalgaza zam gelmemesine rağmen bu neyin zammı? Üreticilerin bir sebep yokken fiyatları bu kadar artırmasına karşıyız. Bu yalnızca bize değil, kentsel dönüşüme ve vatandaşa da yansıyor. Devlet görevlilerimizi denetime davet ediyoruz” diyor.
İnşaat sektöründen çalışanlar artıyor
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) Şubat ayı itibarıyla Ücretli Çalışan İstatistikleri verilerini açıkladı. Buna göre, Sanayi, inşaat ve ticaret-hizmet sektörleri toplamında ücretli çalışan sayısı 2024 Şubat ayında bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 4,1 arttı. Ücretli çalışan sayısı bir önceki yılın aynı ayında 14 milyon 515 bin 778 kişi iken, 2024 yılı Şubat ayında 15 milyon 104 bin 259 kişi oldu. Ücretli çalışanların alt detaylarına bakıldığında; 2024 Şubat ayında ücretli çalışan sayısı yıllık olarak sanayi sektöründe yüzde 0,5 arttı, inşaat sektöründe yüzde 14,1 arttı ve ticaret-hizmet sektöründe yüzde 4,4 arttı. İnşaat sektöründe geçen yılın şubat ayında 1.508.194 olan ücretli çalışan sayısı bu senenin aynı döneminde 1.720.154 kişiye yükseldi.
Arsa yatırımcılarına Milli Emlak'tan müjde
Konut fiyatlarının yükselmesi nedeniyle arsa yatırımına yönelenlere, Milli Emlak’tan müjde geldi. Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı’na bağlı kurumlardan Milli Emlak Genel Müdürlüğü, Ankara, İstanbul ve İzmir gibi önemli illerin de bulunduğu toplam 72 ildeki hazine arazilerinin satışa çıkarılacağını duyurdu. Hazineye ait ve kullanılmayan arazilerin değerlendirilip ekonomiye kazandırılması, arsa arzının artırılması ve arsa/arazi fiyatlarının düşürülmesi amacıyla yeni satışlara başlandı. Konuyla ilgili detaylar milliemlak.gov.tr adresinde yer alıyor. Arsa yatırımı için sunulan fırsatlar arasında, sadece 1 çeyrek altın fiyatına yatırım yapma seçeneği bulunuyor. Ayrıca, hazine arazileri isteyenlere birden fazla çeyrek altın ödeme imkanı da sunmakta. Arsalar KDV’den de muaf tutulacak.
- Etiketler:
Yorum Yaz