Konut sektörüne “BES DOPİNGİ”!
Türkiye Gazetesi'nden Necmi Çiçekçi'nin haberine göre Bireysel Emeklilk Sistemi'nde biriken tasarrufların yüzde 50'si evlilik, eğitim ve konut alım şartı ile 1 Temmuz 2024 tarihi itibariyle alınabilecek. Birikimlerin büyük çoğunluğunun konut alımı için kullanılacağı tahmin ediliyor. BES sisteminde 14 milyonu aşkın kişi bulunuyor.
Bireysel emeklilik sisteminde (BES) kısmi ödeme dönemi 1 Temmuz 2024 tarihinde başlayacak. Buna göre sistemde minimum 5 yıl kalmış bir katılımcı, birikiminin yüze 50’lik kısmını devlet desteği ile birlikte alabilecek. Katılımcılar birikimlerini evlilik, konut alımı ve eğitim için kullanacaklarını beyan etmeleri şartı ile alabilecek. Bireysel Emeklilik Sistemi’nde bugün itibariyle 14 milyon katılımcı bulunuyor. Katılımcıların büyük bir kısmının, alacakları tasarruflarını konut alımında kullanacağı ifade ediliyor. Yüksek faiz ortamı ve bankaların kredi verme konusunda iştahsız davranması nedeniyle ev sahibi olmanın zorlaştığı şu dönemde, kısmı ödeme sisteminin devreye girmesi ile konut alımlarının artacağı belirtiliyor.
Devlet katkısı dahil ediliyor
Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurum tarafından hazırlanan "Bireysel Emeklilik Sisteminde Kısmen Ödeme Hakkında Yönetmelikte Değişiklik Yapılmasına Dair Yönetmelik" Resmi Gazete'de yayımlandı. Buna göre, daha önce yayımı tarihinden altı ay sonra başlayacağı açıklanan kısmi ödemenin, 1 Temmuz 2024 tarihinde başlaması kararlaştırıldı. Yönetmelik, bireysel emeklilik sistemindeki katılımcıların kısmen ödeme hakkını kullanmak üzere yapacakları başvuruyu, başvurunun değerlendirilmesini, kısmen ödeme alınabilecek halleri, kısmen ödeme ile ödenecek Devlet katkısının hesaplanmasını ve ödenmesini, uygulanacak yaptırımları, emeklilik gözetim merkezi ve emeklilik şirketlerinin kısmen ödeme sürecindeki görev ve sorumluluklarını ve kısmen ödemeyle ilgili diğer hususları kapsıyor. Yaşanan bu durumun konut sektörünü canlandırması bekleniyor. Tasarruf sahiplerinin çoğunun birikimlerini konut alımında kullanacağı ifade ediliyor.
Yüzde 50'sini çekebilecek
Kısmen ödeme hakkını en az beş yıl kullanmamış bir katılımcı, bu süre içinde, başvuru tarihi itibarıyla geçerli olan aylık brüt asgari ücret tutarının en az beş katı kadar katkı payı ödediği sözleşmesinden, bu yönetmelikte belirlenen hal ve koşullarda birikiminin yüzde ellisine kadar olan tutarın kısmen ödenmesi için şirkete başvurabilecek. Katılımcı, kısmen ödeme alma hakkını, kısmen ödeme tarihinden itibaren üç yıl içinde; emeklilik, vefat veya maluliyet halleri hariç, kısmen ödemeye konu sözleşmesini sistemden çıkış işlemi ile sonlandırmayacağına dair taahhüt vermek şartıyla kullanabilecek.
Tasarrufların çoğu konuta yönelecek
Konut sektörü temsilcileri BES tasarruflarının konut alımına döneceğini belirterek “Sektörde uzun zamandır ciddi bir finansman sorunu yaşanıyor. Konut alıcıları kredi çekemediği ya da yüksek faize katlanmak istemediği için alımları durdurdu. Bu durum satışlara olumsuz yansıdı. Temmuz ayı itibariyle BES sisteminden birikimlerini alacak olanların büyük kısmı konut alımına yönelecektir. Çünkü yatırımda en güvenli liman gayrimenkul… Ayrıca piyasada ciddi bir alım talebi de var. BES sisteminde 14 milyon kişinin olduğu düşünüldüğünde piyasada ciddi bir hareketin olması bekleniyor. Haziran ayından sonra faizlerin düşmesi, olası bir kredi kampanyası ve BES çıkışları ile konut sektöründe eski güneşli günleri yakalamak mümkün” dedi.
Konut fiyatları fırsat sunuyor
Konut sektöründe yaşanan durgunluk nedeniyle fiyatların piyasa şartlarına göre iyi durumda olduğunu söyleyen sektör oyuncuları “Bu ciddi bir alım fırsatı sunuyor. Gayrimenkulü bugün alan yarın kazanıyor. Çünkü yatırım amaçlı gayrimenkulden daha iyi bir seçenek yok. 2021 yılında başlatılan Kur Korumalı Mevduat son buldu, dövizin nereye gideceği bilinmiyor. Bankalardaki TL mevduatları nakit paranın erimesine yol açıyor. Otomotiv de yatırım aracı olmaktan çıktı. 2024 ve 2025 yılı hem oturum hem de yatırım için gayrimenkul alımlarına fırsat veriyor” dedi.
Kısmen Ödeme Uygulaması nedir?
Bireysel Emeklilik Sistemi'nde eğitim, evlilik, konut alımı, eğitim gibi hallerde sistemden çıkmadan ve sahip olunan haklardan vazgeçmeden hesaplarında biriken tutarları devlet katkısı dahil olacak şekilde alma hakkı sağlayan uygulamadır.
Hesaplarımdaki birikimin ne kadarını alabilirim?
Katılımcılar başvuru formunda belirtmek üzere, birikimlerinin yüzde 50'ye kadar bölümünü çekebiliyor. Katılımcılar, sözleşmesi bulunan emeklilik şirketleri ile iletişime geçerek başvuru yapabiliyor.
Başvurum ne zaman sonuçlanır?
Emeklilik şirketleri kısmen ödeme başvurusunun kabul ya da ret sonucunu, talep formunun ulaştığı tarihten itibaren üç iş günü içinde elektronik iletişim araçlarıyla katılımcıya iletiyor.
Başvurusunda aranan koşullar nelerdir?
Katılımcılar evlilik, konut ve doğal afet için yalnızca bir defa ödeme alabilirler. Doğal afet durumunda kısmen ödeme için tarih ve miktar koşuluna bakılmaz. Kısmen ödeme için ilk başvuru sistemdeki 5. seneden itibaren ve aylık asgari ücretin en az 5 katı ödeme gerçekleştirilmesi durumunda yapılabilir. Katılımcı evlilik için kısmen ödeme aldıysa, konut için kısmen ödemeyi en az beş sene sonra ve aylık asgari ücretin en az 5 katı ödeme yapması durumunda alabilir. Konut için ödeme alındıysa, evlilik için de aynı koşullar geçerli olur. Birden çok BES sözleşmesi olanlar için sadece bir başvuru hakkı tanınır.
Hangi belgeler isteniyor?
Ev alımı için Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü tarafından sağlanan web tapu ile üretilen doğrulama kodunun yer alığı tapu belgesi nüshası sunulur. Evlilik durumu için e-Devlet sistemi ile üretilen ve üzerinde doğrulama kodu olan nüfus kayıt örneği, doğal afet hali için doğal afetin gerçekleşmesine müteakip SEDDK tarafından duyurulan belge isteniyor.
Ödemeyi ne zaman alabilirim?
Katılımcı istenilen belgeleri başvuru esnasında teslim eder. Başvurusuna onay verilen ve ödeme alan katılımcılar ödeme aldıktan 2 ay sonrasına kadar konut alındığına ya da evlenildiğine ilişkin belgeleri şirkete ileterek başvuru işlemlerini tamamlamakla yükümlü olur. Evlilik veya ev alımı başvuru tarihinden önce gerçekleşmişse 2 ay öncesine kadar bu belgeler geçerli sayılır. Kısmen ödeme tutarları, en geç tüm fon paylarının nakde dönüştüğü günü izleyen ilk iş gününde katılımcı hesabına yatırılıyor.
Isı pompalarıyla 2 milyar USD’lik tasarruf
Isıtma ve soğutma sistemlerinde enerji verimliliği, ekonomik tasarruf ve çevresel sürdürülebilirlik açısından büyük önem taşıyor. Isıtma ve soğutma sistemleri uzun zamandır doğalgaz gibi fosil yakıt yakıtlardan elde edilen enerjiyle yürütülmekteydi. Ama günümüzde doğalgaz maliyetlerinin artması ve çevreye verdiği zararlı etkiler nedeniyle son yıllarda alternatif enerji kaynaklarıyla çalışabilecek sistemler üzerine çalışılıyor. Bu sistemlerin en önemlisi ise ısı pompaları… Isı pompalarının enerji sistemine dahil edilmesiyle yüzde 60'a kadar tasarrufa ulaşma mümkün. Isı pompası, enerjisinin yüzde 75'ini toprak, su veya havada bulunan enerjiden 'bedava' olarak alıyor, yüzde 25'ini de elektrik enerjisinden karşılıyor.
Kombiler çevrilebilir
Sektör temsilcileri, sadece kombilerin ısı pompasına çevrilmesiyle Türkiye’nin enerji tasarrufunun 2 milyar doları bulabileceğini ifade ediyor. Isı enerjisini bir ortamdan diğer bir ortama pompalayan ısı pompaları, elektrikle beslenen bir sistem. Hava, su ya da topraktan ısı enerjisini ya da atık ısıyı alan pompa sistem içerisinde ısıtma ya da soğutma işlemi yaparak, yüksek miktarda enerjiyi düşük maliyetle kullanıma sunuyor. Sektör temsilcileri ısı pompalarıyla ilgili “Türkiye’de de bu cihazlara olan ilgi giderek artıyor. Pazarın, 15 bin adedin üzerinde olduğunu tahmin ediyoruz. Bugüne kadar, ağırlıklı olarak güney bölgelerinde tercih edilen ısı pompalarının, diğer illerde de yaygınlaşacağını öngörüyoruz. Mevcut ürünlerin yıllar içinde değişimi ile tasarrufun, daha yüksek seviyelere çıkacağını söyleyebiliriz” dedi.
Meclis konut gündemi ile toplanıyor
Bayram tatili sonrası, Türkiye Büyük Millet Meclisi’ni yoğun bir gündem bekliyor. Gündeme gelecek konulardan biri de ev sahibi ve kiracıları yakından ilgilendiren kira sözleşmeleriyle ilgili yeni düzenleme olacak. Kira sözleşmelerinin e-devlet platformu üzerinden yapılmasını öngören düzenleme gündeme gelecek. Söz konusu değişiklikle, kira işlemlerinin daha kolay ve şeffaf bir şekilde yapılmasını sağlamayı hedefliyor. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek geçen hafta yaptığı açıklamada, bu sistemle kayıt dışı işlemlerle etkin bir şekilde mücadele edileceğini belirtti. Şimşek kayıtlı işlemler ile vergi kaçakçılığının da önüne geçileceğini ifade etti. Öte yandan, Meclis gündemine Temmuz ayında sona erecek olan yüzde 25'lik kira zam sınırı da olacak. Bu konu özellikle kiracı ve ev sahiplerini yakından ilgilendiriyor.
Dosya sayısı 5 milyonu geçti
Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, hukuki uyuşmazlıkların çözüm yöntemlerinden olan ve 2013 yılında hayata geçirilen arabuluculuk uygulaması ile ilgili olarak önemli açıklamalar yaptı. Bakan Tunç açıklamasında kira arabuluculuğunda başarı oranının yüzde 58 olduğunu belirtti. Bakan Tunç, söz konusu arabuluculuk uygulamasına tabi olan dosya sayısının 5 milyonu geçtiğini dile getirerek "İhtiyari, kira, iş, ticaret ve tüketici uyuşmazlıklarında başarıyla uygulanmış olan arabuluculuk ile uyuşmazlıklar kısa zamanda çözüme kavuşturuluyor ve mahkemelerin iş yükü azalıyor. Söz konusu bu uygulama aynı zamandan toplumsal uzlaşı kültürüne de katkı veriyor” dedi. Diğer bir tarafından bakanlık tarafından konu ile ilgili olarak yapılan açıklamaya göre, iş uyuşmazlıklarında müzakeresi tamamlanan 2 milyon 36 bin 52 dosyadan 1 milyon 31 bin 923 tanesi anlaşma ile sonuçlandı ve başarı oranı yüzde 51 şeklinde oldu.
- Etiketler:
Yorum Yaz