İlk Arsam projesinde teslimatlar başladı!
Türkiye Gazetesi'nden Necmi Çiçekçi'nin haberine göre Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı Toplu Konut İdaresi Başkanlığı (TOKİ) tarafından gerçekleştirilen "İlk Evim Arsa" projesinin konut imarlı arsa başvurularının ardından kuralarla hak sahipleri belirlenmişti. 2022'de start veren proje büyük bir talep görürken, uygun fiyatlarla konut ve arsa sahibi olma fırsatını yakalayan vatandaşlar, projeyle ilgili gelişmeleri yakından takip ediyor. Kuraların çekilmesinin ardından yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler nedeniyle süreç yavaş da olsa ilerliyor. Hak sahiplerinin, “Arsa çıktı ama ne zaman sözleşme süreci başlayacak?” sorusu karşılık bulmaya başladı.
TOKİ tarafından 2022 yılında başlatılan “İlk Evim Arsa” projesinde müşterek arsalar için imza süreci resmen başladı. Proje süreciyle ilgili vatandaşların yakın takibi sonuç getirdi. Kurada arsa çıkan kişilerin süreci merakla beklediği kampanyada konut imarlı arsalar için teslim tarihleri de netleşti. Bu noktada ilk adım Kütahya’dan geldi. Kütahya'da proje arsasının Milli Emlak Genel Müdürlüğü'ndan TOKİ'ye devrinin ardından parselleme işlemleri yapıldı. 1.000 adet müstakil arsa ve 160 müşterek arsa hissesi için Milli Emlak Genel Müdürlüğü tarafından, 2 milyon 61 bin 40 metrekare arsanın TOKİ’ye devri yapıldı.
Süreci hızlandıracağız
Gelinen noktayla ilgili bilgi veren AK Parti Kütahya İl Başkanı Mustafa Önsay, Kütahya merkezde hak sahipliği belirleme kurasının 22 Mart 2023 tarihinde, hisseler için arsa belirleme kurasının ise 24 Mart 2023 tarihinde çekildiğini ifade etti. Önsay, “Müşterek arsalar için sözleşmeler imzalanıyor. Müstakil arsalar için de çalışmalar devam ediyor. Sürecin 2-3 ay içinde tamamlanıp sözleşme imzalama noktasına gelinmesi için çalışmalar hızla devam ediyor” diye konuştu. Sürecin önümüzdeki dönemde daha da hızlanması gerektiğini vurgulayan Mustafa Önsay, “İnşaat firmaları harekete geçti. Ekonomiye de katkısı olacak. Bu proje, sektörü canlandıracak. Kütahya’nın buna ihtiyacı var” dedi.
Bu zamlar neye göre yapılıyor?
Son 3 ayda inşaat malzemesi fiyatlarında yüzde 50’ye varan artışlar görüldü. Sektör temsilcileri döviz ve enerji maliyetlerinde ciddi bir artış yaşanmazken, bu zamların neye göre yapıldığını soruyor. Sektör oyuncuları Rekabet Kurumu’n u göreve davet ettiklerini açıkladı.
İnşaat malzemesi fiyatlarında sektör gerçekleriyle uyuşmayan zamlar yaşanıyor. Çimento fiyatları ile başlayan zam furyası, bir çok ürüne sirayet etti. Demir, hazır beton, gaz beton, çimento, briket, tuğla, kremit, kum, sarf malzeme, cam, PVC, kapı, alçıpan ve boya gibi inşaat ürünlerinde yaşanan ciddi yükselişler müteahhitlerin tepkisini çekiyor. Sektör oyuncuları fiyatların sebepsiz yere artırıldığını belirterek, sektöre operasyon çekildiğini iddia ediyor. Bazı tekelleşen inşaat malzemesi üreticilerinin bilinçli olarak fiyat artırdıkları iddia ediliyor. Özellikle son 3 aya dikkat çeken sektör temsilcileri; inşaat malzemesi üretimindeki girdi maliyetlerinde (döviz, enerji, akaryakıt, işçilik) ciddi bir artış yaşanmazken, genel toplamda yüzde 50’leri bulan zamların piyasa gerçekleriyle örtüşmediğini söylüyor. Sektörün en büyük dernekleri önümüzdeki ay yaşanan bu durumu protesto edeceklerini açıkladı.
Bu şartlarda ev yapmak çok zor
Artan girdi maliyetlerinden şikayet eden sektör temsilcileri “Fırsatçılık var burada. Serbest piyasa da işlemiyor, el altı müdahale var. Rekabet Kurumu’nu göreve çağırıyoruz. Camda da fiyat artışları ve tedarik sorunları var. İşçiliğimiz de çok artıyor. Ortalama bir işçimiz mühendislerin iki katını alıyor. Bütün bunlar birleşince müteahhitte konut yapma iştahı kalmıyor. Ev yapmak zorlaşıyor, bu da insanlarımızın ev almasını zorlaştırıyor. Sektör dernekleri konuyla ilgili protesto yapmaya hazırlanıyor” dedi.
Çimento fiyatları 20 kat birden arttı
2 yılda çimento fiyatlarının 20 kat arttığını son 3 ayda ise yüzde 43 zam geldiğini söyleyen sektör oyuncuları "2022 yılının Nisan ayında, ülkemizde çimento ton fiyatı ve beton metreküp fiyatı ortalama 130 TL civarında iken, bugün geldiğimiz noktada ortalama 2.500 TL ile 20 kat artması, maliyet artışı diye izah edilemez. Maliyet girdileriniz belli, enerji fiyatlarındaki artış 2022’den bu yana 5 kat artmasına rağmen, sizlerin bu zamları 20 kat artırmanızı kınıyoruz" dedi.
Sektör dernekleri protesto yapacak
İnşaat sektöründeki fiyat artışlarına karşı dur denilmesi çağrısında bulunan sektör temsilcileri "İnşaat sektörü dernekleri önümüzdeki ay 51 bölge temsilcisi ile sayın Cumhurbaşkanına konuyu iletecek. Bir sunum yapmayı düşünüyorlar. Sebepsiz bu artışlar artık katlanılacak gibi değil. Artan girdi maliyetleri direkt konut fiyatlarına, dolayısıyla vatandaşı etkiliyor. Bugün İstanbul’da bir sıfır daire Miami’de bir villa ile yarışıyor. Alım gücü düşen vatandaş ev sahibi olamıyor. Yatırım yapamıyor. Yabancı yatırımcı bile artık konut alamıyor” dedi.
Keyfi zamlar şantiyeyi vurdu
Tekelleşen firmalar, büyümenin lokomotifi inşaata diz çöktürmek için malzemeye zam üstüe zam yapıyor!
Türkiye'de inşaat, 170'den fazla sektöre doğrudan ve dolaylı etki ediyor, ciddi katkılar sağlıyor. Ancak son dönemde izah edilemeyen maliyet artışları sektörün elini kolunu bağladı. Üç ayda döviz, enerji, akaryakıt ve işçilik gibi girdi maliyetlerinde ciddi artış olmadı. Ancak bu kalemlerin tamamına ortalama yüzde 50 zam geldi.
Fahiş fiyatla sektöre operasyon çekildiğini ve tepki için gelecek ay protesto yapacaklarını belirten müteahhitler "Çimento iki yılda 20 kat zamlandı. Sadece üç aylık artış yüzde 43. Enerji fiyatları ikiyılda 5 kat yükselirken çimentoya 20 kat zammın bir izahı olamaz. Bıçak kemiğe dayadnı. Rekabet Kurumu'nu görevfe çağırıyoruz" dedi.
Birkaç tekel şirket piyasayı yönetiyor
Sektörde tekelleşme olduğunu ve fiyatların ortak kararla yükseltildiğini iddia eden müteahhitler “Çimento fiyatlarında bu derece bir artış oldu ama bu dönem dövizde de çok ciddi bir fırlama olmadı. 33 TL’den 32,50 TL’ye düştü hatta bu dönemde. Üretici firmaların dövizi veya başka şeyleri bahane ederek diledikleri gibi fiyatlandırmaya gitmesinin liberal ekonomiyle de bir ilişkisi yok. Gerekçeleri de yok. Ekonomik koşulları bahane ederek, fırsatçılık yaparak tekelci bir anlayışla bütün sektörü tahakküm altına almışlar. Her şehirde 3-5 tane tekelleşmiş firma var. Buna bir çözüm bulunmalı. Herkes dilediği gibi bir fiyat belirleme hakkına sahip değil” diyor.
Demir fiyatlarıda yüzde 40 artış gösterdi
Yalnızca çimento ve beton değil, demir fiyatlarındaki sebepsiz fiyat artışları da şikayetlere neden oluyor. Son 3 ayda yüzde fiyatı yüzde 40 artan inşaat demiri üretim maliyetlerini adeta uçuruyor. İnşaat demiri fiyatları; 20-25-26-28 mm kalın demirlerde güncel spot demir fiyatı tonu 22 bin 500 TL ile ve 16-18-22-32 mm demir fiyatları 24 bin 500 civarında seyrediyor. Öte yandan inşaatlarda kullanılan demirin yüzde 30’luk kısmı ithaat ile karşılanıyordu. Ancak yılbaşından bu yana inşaat demiri ithalatı yüzde 40 düştü. Müteahhitler genel olarak demir talebini iç piyasadan karşılamaya başladı. İddialara göre iç piyasada tekelleşen bazı demir üreticileri fiyatlarla istedikleri oynamaya başladı. Bu da konut sektöründe sorun oluşturdu.
Arsa maliyetleri yüzde 50'ye çıktı
Pandeminin ardından konut imarlı arsa maliyetlerinde ciddi artış görüldü. Son üç yıl Arsa Endeksine baktığımızda, 2021 yılının temmuz ayında 153 birim olan arsa maliyeti 2023 yılı sonunda 650 birime yükselerek yüzde 400'lük bir artış yaşandı. İstanbul özelinde, birim konut fiyatındaki arsa payı yüzde 45-50 bandına yükseldi. Satılan her birim konutun bedelinin yarısını arsa maliyeti oluşturdu. Bu durum doğal olarak konut fiyatlarını artırdı. Sektör oyuncuları konuyla ilgili yaptıkları açıklamalarda “Arsa bulmak hem zor hem de maliyetli. Bugün bir projede arsa maliyeti yüzde 45-50 bandına kadar çıktı. Bu rakamlar 2020 yılında yüzde 25-30’larda seyrediyordu. Bu nedenle Hazine arazilerinin müteahhitlere açılması büyük önem taşıyor. Bu sayede uygun fiyatlı konut üretilebilir” dedi.
İşçi yevmiyeleri günlük 3 bini buldu
Öte yandan sektörde işçi maliyetleri de arttı. Buna bir de kalifiye eleman sorunu eklendi. Yapılan açıklamalarda “Usta eksikliği yevmiyelere de yansıdı. Bugün iyi bir ustanın günlük 2-3 bin lira yevmiye istiyor. 2017'de 2 milyon 100 bin kişi sektörde çalışırken bu sayı 2023'te 1,6 milyona düştü. Şu anda İstanbul'da günlük 1.000 lira yevmiyeyle işçi bulunamıyor. Sıvacının ve boyacının en düşük günlük ücreti 1.500 ile 2.500 TL. Sektörde işçiler eskiden asgari ücretin 2 katını alırdı ancak şimdi bu oran 4 kata yaklaştı" diye konuştu.
Sitelerde şatj istasyonu nasıl kurulur?
Hem dünyada hem de Türkiye'de elektrikli araç kullanımının yaygınlaşması, şarj istasyonu ihtiyacını artırıyor. Bu konuda bir yandan özel sektör bir yandan da kamu kurumları çalışmalarını sürdürürken, özellikle İstanbul gibi metropollerde alternatif çözümler öne çıkıyor. Bu çözümlerden biri de büyük nüfuslara ev sahipliği yapabilen, toplu yaşam alanları olan sitelerde şarj noktası kurulması. Ancak her isteyen otoparkına veya sitesine şarj istasyonu kuramıyor. İşte şarj istasyonu kurulum süreci ve merak edilenler…
5/4 çoğunluk şart
Uzmanlar, araç şarj istasyonu kurmak isteyen kat maliklerinin, oturdukları sitelerin yönetim kurullarıyla görüşüp olağan veyahut olağanüstü genel kurulda bu kararı aldırması gerektiğini belirterek “O kararın da şu şekilde olması gerekiyor; 100 bağımsız bölümlü bir site düşünün, bu sitede yaklaşık 20 bağımsız bölümün maliklerinde elektrikli araç var ve araçları için şarj istasyonu kurulmasını talep ediyorlar. Bunun masrafı ne? Araç şarj istasyonunun kurulum masrafını genel kurulda tartışmaları gerekiyor ve genel kurulda da beşte dört çoğunlukla kararın alınması gerekiyor. Genel yapılacak masrafa daha sonrasında faydalanacak ise diğer kat malikleri, kat maliklerine gelen misafirler, beşte dört çoğunlukla alacakları karar doğrultusunda herkesin katılacağı giderlerle bu paylaşım yapılabilir. Hayır, sadece 20 bağımsız bölüm kat maliki bundan faydalanacak deniyor ise yine aynı şekilde beşte dört çoğunluk gerekiyor."
Şirketler dikkat edin
Alınan kararın tutanağa yazılması gerektiğini dile getiren uzmanlar, bu konuda sorun ve karışıklığın, araç şarj istasyonlarıyla ilgili durumun otopark yönetmeliği ve Kat Mülkiyeti Kanunu'nda yer almamasından kaynaklandığına işaret etti. Ayrıca, sitelere araç şarj istasyonu kurmak isteyen yönetimlerin EPDK onaylı firmalarla çalışması gerektiğine dikkati çekildi. Site ya da binanın elektrik gücünün şarj istasyonu kurulması için yeterliliğinin de bu noktada çok önemli olduğunu söyleyen uzmanlar, kat maliklerinin kendi elektrik saatlerini bu iş için kullanmalarının yanlış olduğunu ifade ederek “Bunlar, binanın elektrik gücünün kaç kilovat olduğu bilinmediği için de çok büyük sorunlarla karşı karşıya kalabiliyor. Örneğin yangın sorunuyla karşı karşıya kalabiliyorlar. Böyle bir durum olması durumunda peki yönetim ne yapıyor? Bunu eski haline getirme, söktürme yetkisi var. Çünkü hiçbir şekilde izin alınmamış. Onun için genel kuruldan mutlaka ama mutlaka beşte dörtle onay alınması gerekiyor" diye konuştu.
Mehmet Özhaseki’den belediyelere çağrı; Kentsel dönüşümü hızlandırmalıyız
Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanı Mehmet Özhaseki, belediyelere çağrıda bulundu. Seçim sonrası kentsel dönüşüm sürecini hızlandırılması gerektiğini söyleyen Özhaseki. Bakanlık olarak tüm destekleri vereceklerini ifade etti. Özhaseki “Seçimler yeni bitti. Belediye başkanı arkadaşlar göreve başladılar. Benim onlardan ricam, lütfen kentsel dönüşüm yapacak şekilde şehirlerinin depreme dayanıksız bölgelerinde hazırlıklar yapsınlar. Gelsinler kapısı sonuna kadar açık. Hangi partili olursa olsun, A'dan Z'ye aklınıza gelen bütün partiler gelsin. Kentsel dönüşüm yapmak istediklerinde, çalışma yapmak istediklerinde elimizden ne geliyorsa yapacağız. Çünkü deprem geldiğinde, evlerimizi iş yerlerimizi yıktığında kimseye cinsiyet sormuyor. 'Hangi millettensin' diye sormuyor. Irkını, dinini, imanını, mezhebini sormuyor. En sevdikleriyle beraber alıp götürüyor. Öyle bir ortamda bizim adeta seferberlik ilan ederek bu konuları hassasiyetle çalışmamız gerekiyor.
- Etiketler:
Yorum Yaz