Markası var satışı yok!
Kriz, yap-satçı müteahhiti de vurdu. 2009'da markalı konutta son yılların en sönük dönemi yaşanırken, satışa çıkan markalı konut projelerinin sayısı yüzde 44 düştü
İnşaat sektörünün yüzde 19'luk oranda daralma yaşadığı 2009 yılı, konut piyasalarında da dengeleri değiştirdi. Krizin etkisiyle konut talebinin azalması, markalı konut üreten şirketleri yeni projeler satışa çıkarma konusunda temkinli davranmaya yöneltirken, farklı sektörlerden olup bu alana ilgi duyan yatırımcıları da bir kez daha düşünmeye sevketti. Bu şartlar altında, küçük metrekareli ucuz konutlar üreterek ya da özel kampanyalar sunarak satış grafiğini yüksek tutmaya çalışan yap-satçı şirketlerin, geçen yıl satışa çıkardığı proje sayısı, 2008 ile kıyaslandığında yüzde 44 daha az oldu. Bu projelerdeki toplam konut miktarı da aynı döneme göre kıyaslandığında yüzde 31 oranında azaldı.
TESLİM ORANI YÜZDE 80
Epos Gayrimenkul Danışmanlık ve Değerleme'nin yaptığı araştırmaya göre, 2004-2007 yılları arasında toplam 485 markalı projenin satışa çıktığı İstanbul'da bu rakam 2008'de 68, 2009'da ise 38'de kaldı. 38 projenin 20'si Avrupa, 18'i Anadolu yakasında hayata geçirildi. Artan konut arzıyla piyasada belli bir stok oluşmasının yanı sıra, küresel ekonomik krizin de etkisinin hissedildiği sektörde, satışa çıkan konut sayısı ise 2004-2007 yılları arasında 221 bin 189, 2008'de 26 bin 479 iken 2009'da 18 bin 150'ye geriledi.
18 bin 150 konutun 9 bin 956 adedi Avrupa, 8 bin 194 adedi Anadolu yakasında inşa edildi. Epos Gayrimenkul'ün, markalı konut üreten kurumsal şirketlerin satışa çıkardığı projeleri inceleyerek elde ettiği verilere göre, İstanbul'da 2004'ten beri arz edilen toplam 591 projedeki 265 bin 827 konutun yüzde 80'i teslim edildi.
53 BİN KONUTLUK STOK
Türkiye İstatistik Kurumu'nun (TÜİK) verilerine göre, 2009 yılında Türkiye'de 531 bin 746 konut satılırken, İstanbul'da bu rakam 131 bin 150 oldu. Epos Gayrimenkul'ün araştırmasına göre, pazardaki satışta olan tahmini konut sayısı 53 bin adet. Arz açısından en çok dikkat çeken bölgeler ise, Avrupa yakasında Bahçeşehir ve Beylikdüzü, Anadolu yakasında ise Ataşehir ve Sancaktepe.
Epos Gayrimenkul Danışmanlık Yönetici Ortağı Neşecan Çekici:
PAZARIN YÜZDE 85'İ İSTANBUL'DA
“Geçtiğimiz yılın ilk üç çeyreğinde inşaat sektöründe ciddi gerileme olmasına rağmen TÜİK verilerine göre konut satışlarında yüzde 25'lik artış gerçekleşti. Piyasa 530 bin konutun satışına sahne oldu. Bu sayının yaklaşık yüzde 15'i tapu harçlarındaki dönemsel düşüşü fırsat bilip el değişimi yapanlardan kaynaklandı.
Kredi ile yapılan satışların yaklaşık yüzde 80'ini de ikinci el konutlar oluşturdu. Konut kredilerinde faiz oranlarının oldukça alt seviyelere düşmesi de çok önemli bir motivasyon oldu. Son aylarda konut projeleri satışlarında öne çıkarılan finansal paketler bir araç olarak kullanıldı. Konut alıcısına yönelik oluşturulan kampanyalarla, satış hızlarında artış gözleniyor. Potansiyel konut alıcılarının fiyatta ‘dip' beklentisinin önü biraz kesildi.
Bunda, sektörün hız kesmeyerek ortak duruş sergilemesi önemli etken oldu. Son yıllarda belli başlı şehirlerde geliştirilen, markalı tabir edilen projeler 700 civarında ve bunun yaklaşık yüzde 85'i İstanbul'da. Birçoğunun ikinci ellerde satışı da hızla sürüyor. Hem mevcuttakiler hem de yeni geliştirilmekte olan projelerdeki konut sayısı göz önünde bulundurulduğunda piyasada önemli bir satılık ve kiralık stokun oluştuğu rahatlıkla söylenebilir. Konut kredileri ise 2009 yılında 43 milyar TL'yi aştı. Sektör yüzde 13 dolaylarında büyüdü. İlk 2.5 aylık veriler baz alındığında 2010 yılında 50 milyar TL'nin aşılacağı yüzde 16-17 dolaylarında büyüme yaşanacağı tahmin ediliyor.
Mortgage kredilerindeki büyümenin stokların erimesine önemli bir katkı sağlayacağını düşünüyorum. Konsept geliştirmelerinde ise birtakım farklılaşmalar dikkat çekiyor. Son dönemdeki projelerle birlikte stüdyo daire (1+0) kavramı hayatımıza girdi. 1+1 dairelerin sayısının projeler içindeki oranı eskiye göre daha yüksek. Küçük metrekarelerle ucuz fiyatı sağlayan daire üretimi arttı. 2+1 küçük daireler, uygun fiyatlarıyla talep görmekteler. 3+1 daireler arzu edilirlikte halen en üst sırada. Yeşili özellikle yüksek binalara taşıyan konseptlerin (teras- bahçe vb. kavramlar) beğenildiğini ve ilgi gördüğünü vurgulayabilirim.”
Avrupa Yakası Konut Arzı (İncelenen Projelerde) | Proje Sayısı | Konut Sayısı |
2007 ve öncesi |
243 |
144.227 |
2008 |
42 |
17.832 |
2009 |
20 |
9.956 |
Toplam |
305 |
172.015 |
Teslim Edilen Konut Sayısı |
|
138.368 | Anadolu Yakası Konut Arzı (İncelenen Projelerde) | Proje Sayısı | Konut Sayısı |
2007 ve Öncesi |
242 |
76.962 |
2008 |
26 |
8.656 |
2009 |
18 |
8.194 |
Toplam |
286 |
93.812 |
Teslim Edilen Konut Sayısı |
|
74.574 |
Avrupa Yakası Bölgelere Göre Satışta Olan ve İkinci El Projelerin Ortalama Birim M2 Satış Fiyatları (TL / m2)-(İncelenen Projelerde) |
| Bölgeler | 2009 Yılı |
|
Bahçeşehir |
2.297 |
|
Beylikdüzü/Büyükçekmece |
1.409 |
|
Göktürk |
4.013 |
|
Hadımköy |
3.369 |
|
Halkalı |
2.400 |
|
Levent |
9.350 |
|
Sarıyer |
4.600 |
| |
|
|
|
|
|
Anadolu Yakası Bölgelere Göre Satışta Olan ve İkinci El Projelerin Ortalama Birim M2 Satış Fiyatları (TL / m2) (İncelenen Projelerde) | Bölgeler | 2009 Yılı |
Ataşehir |
3.617 |
Çekmeköy |
2.369 |
Kurtköy |
2.100 |
Pendik |
1.665 |
Sancaktepe |
1.912 |
Tuzla |
1.279 |
|
Kaynak: Habertük
Yorum Yaz