Deprem izolatörü sayesinde binlerce hayat kurtulacak!
Deprem İzolasyon Derneği Başkanı Mehmet Emre Özcanlı, deprem izolatörü çalışma sistemini, ne işe yaradığını ve maliyetini ESD ekibine anlattı.
Türkiye'nin karşı karşıya olduğu deprem tehlikesini, bir kez daha canlı olarak İzmir'de yaşayıp gördük. Büyük bir bölümü fay üzerinde olan ülkemizde, binaların yenilenmesi konusunda çalışmalar devam ediyor. Son dönemde teknolojik gelişmeler, depreme karşı çok nitelikli önlemlerin alınabileceğini gösteriyor. İzmir gibi Marmara için de beklenen depremin, çok yıkıcı sonuçlarının olacağı ifade ediliyor. Bu noktada neler yapılabileceği konusunu Deprem İzolasyon Derneği Başkanı Mehmet Emre Özcanlı ile konuştuk.
İTÜ İnşaat Mühendisi – Boğaziçi Üniversitesi Kandilli Rasathanesi Deprem Yüksek Mühendisi Mehmet Emre Özcanlı, emlaktasondakika.com'a özel yaptığı açıklamalarda deprem izolatörünün önemine vurgu yaptı. Deprem esnasında sarsıntıyı azaltan, doğabilecek olumsuz sonuçları minimuma indiren, yapıları depreme karşı çok daha güvenli bir hale getiren deprem izolatörünü biz sorduk, Özcanlı yanıtladı.
İşte Özcanlı'nın açıklamaları..
Deprem izolatörü nasıl yaygınlaşır?
Bu işi iyi teşvik etmek gerekiyor. Ürünün kullanılacağı binaların teşvik edilmesi için vergi istisnası olabilir. Müteahhitin bunu kullanması için belki yüzde 1 KDV avantajı sunulabilir. Konut alan için de 5 yıl emlak vergisi alınmayabilir. Deprem sigortası yapıldığında indirim yapılabilir. Bu basit örneklerle izolatör kullanımı yaygınlaşabilir. İnsanları harekete geçirmek zor ama bu tarz avantajlar herkesi tetikleyebilir. Vergi, sigorta istisnası, emlak vergisi istisnası gibi avantajlar bu noktada önemli alternatifler olabilir. Bu evleri kiraya vereceksiniz yüzde 20 daha fazla kiraya verilebilir ya da yüksek fiyattan satılabilir.
Deprem izolatörü maliyeti ne kadar?
Bu sistemin kullanılması bir maliyet ancak tahmin edilenden çok daha düşük seviyelerde kalıyor. Özellikle insan hayatını güvence altına aldığınız bir çalışma modelinde. İzolatör maliyeti, toplam inşaat maliyetini yüzde 5-6 artırıyor. Depremi yaşadıktan sonra bu oran göze gelmiyor ancak önemli olan depremi yaşamadan bu sistemi hayatımıza dahil etmek.
Deprem izolatörü nasıl çalışıyor, avantajı neler?
Bu ürün kullanılınca yapıda hasar olmuyor. Yepyeni evde, şartname diyor ki hasar olsun canlı çık. Bu ürünle birlikte hasar olmuyor. Deprem esnasında yer sallanırken, izolatörler oynuyor. Bina duruyor, aşağıdaki izolatörler oynuyor. O nedenle bina daha aheste sallanıyor. Sarsıntıdaki bütün gücü izolatör emiyor. Bu yapılar için çok büyük avantaj. İzolatörün olmadığı klasik yapılar yere bağlı olduğu için mecburen hasar alıyor. Çünkü güç, direk yapıya basınç uyguluyor. İzolatörü olmayan en iyi binada bile hasar olabilir. Şartnameleri sağlamak için sonradan binalara sonradan da konulabilir ama daha maliyetli oluyor.
Nerelerde kullanılabilir?
Bu ürünü normal bir apartmanda dahi kullanabiliriz. Kullanıldığı yerler çok fazla. Örneğin Manisa Şehir Hastanesi, Mecidiyeköy Viyadüğü'nde var. Boğaz Köprüsü'nde farklı versiyonu var. Damper sistemi, arabalardaki amortisörün büyüğünü düşünün. İkitelli Şehir Hastanesi'nde, Okmeydanı Hastanesi'nde, Kartal Hastanesi'nde var. Moda Apartmanı'nda var. Daha yeni mevcutta var olan bir apartmana konuldu. Galataport'un içinde Saat Kulesi'nin altında var.
Deprem izolatörünün kullanılamayacağı yer var mı?
Türkiye şartlarında projeye göre izolatör kullanılabilir. Bunun için de bir uzman incelemesi gerekir. Bitişik nizam binalarda kesinlikle kullanılmaz. İstanbul'un eski semtlerinde kullanılması çok zor ancak ayrık nizam yerlerde kullanılabilir, buna Bahçelievler örneğini verebiliriz. Bitişik nizam kendi başına çok zararlı bir olay. Bunu kesinlikle yapmamak gerekir. Ancak bir adayı yıkarsanız, aynı binaları platform üstüne koyarak bitişik nizam yaparsınız. O da zaten çok büyük bir maliyet demek.
İzmir'de binalar izolatörlü olsa bu sonuç olur muydu?
Bir kere izolatörün sağlam çalışması için yapı kalitesinin de iyi olması gerekiyor. Sisam Adası'nda deprem oluyor, Bayraklı'da yıkım oluyor. Bunu zayıf bir karın gibi düşünün. Zemin özelliklerinden dolayı deprem büyüyerek ortaya çıkıyor. Dolayısıyla ivmeler yükseliyor. Bizim için ivme değerleri çok önemli. Tam o noktada zemin büyütmesi dediğimiz olay ortaya çıkıyor.
Deprem İzolasyon Derneği Başkanı Mehmet Emre Özcanlı
Kentsel Dönüşüm Yasası'na dahil edilebilir mi?
Bu sistem dönüşüm yasasına dahil edilirse binalarda hasar olmaz, karbon salınımı olmaz. Yapılar daha sağlam olur. Şimdi İzmir'de dünya kadar enkaz var. Bunlar hep sıfırdan üretilecek ve karbon salınımına neden olacak.
Deprem-yapı ilişkisinde sonuç odaklı olmak gerekiyor
Deprem mühendislerinin, inşaat mühendisi olması şart. Bu iş, yapı deprem ilişkisidir ve sonuca odaklıdır. Televizyonda çıkıp burada deprem olacak demek önemli değil, zaten olacak o deprem. Sonuç odaklı çalışmak gerekiyor.
Sistem artık yönetmelikte dahi var
Japonya'daki ünlü bir profesör, benim için en önemli bina evimdir demişti. Akşam eve gidip rahatça oturabilecek miyim sorusu çok önemli. O nedenle bu sistemi evlerde mutlaka kullanmak gerekiyor. Ben bu işe 20 yıl önce başladım, 99 depreminin olduğu dönemde Kandilli'deydim. Japonya'ya gittim. Bu sistemi gördüm ve gönül verdim. Kendime amaç haline getirdim ve izolatör sistemi bir noktaya geldi. Bu artık deprem yönetmeliği şartnamemizde de var. Deprem izolatör sistemi, yönetmelikte deprem yalıtımı olarak geçer.
emlaktasondakika.com
Yorum Yaz