AVM
31.03.2010 14:08
Okuma Süresi: 04:10 dakika

AVM’ler 18.00’da KAPANSIN MI KAPANMASIN MI?

Hakan Kodal, pazar günü ciroların önemli bir bölümünün saat 16.00 ve sonrasında gerçekleştiğini, 18.00 saatinin ziyaret sayısı anlamında toplam haftalık girişlerinin yüzde 10’unu etkilediğini belirtti

Alışveriş Merkezi Yatırımcıları Derneği (AYD) Başkanı Hakan Kodal, alışveriş merkezlerinin (AVM) artık çabuk dönen yatırımlar olmadığı gibi geri dönmeyen yatırımlar olmak üzere olduğunu ifade etti.
Kodal, AYD'nin genel kurulunun ardından düzenlenen basın toplantısında yaptığı konuşmada, üye sayılarının 108'e çıktığını ve sektörün yüzde 55'ini temsil ettiklerini, genel kurulda tüzük değişikliğinin görüşüldüğünü söyledi.
Sektörün bir federasyon yapısına ihtiyacı olduğunu belirttiklerini anımsatan Kodal, "AMPD'nin federasyona dönüşümü konusunda kendi içimizde derneğinizin kuruluş aşamasında tüzükte yer alan madde söz konusuydu. Bu konuda çalışmaları sonlandırmak amaçlı görüşmelerimize devam edeceğiz" dedi.

Demeçlerinde Sanayi ve Ticaret Bakanı Nihat Ergün'ün de "ilgili kişilerle görüştük. Bu konuda onlar da olumlu bakıyor" şeklinde yorumlar yapmasına karşın, AYD ile bire bir görüşülmüş konunun olmadığını söyleyen Kodal, yasa tasarısı ve çeşitli konularda sektörün yüzde 55'ini temsil eden AYD'nin sözünün kesinlikle dikkate alınması gerektiğini kaydetti.
Sektörün şubat ayı ciro rakamlarının geçen senenin şubat ayına göre yüzde 22 arttığını ifade eden Kodal, son 5-6 aydır düzenli bir artış rakamını gözlemlediklerini vurguladı.
Kodal, ancak bu artışların geçen yıl kriz olması nedeniyle, ciddi artışlar olmadığını, toparlanmaya işaret olarak algılanması gerektiğini, ciro artışının da sektörde her şeyin düzeldiği anlamına gelmediğini belirtti. İkinci çeyrek rakamlarının kendileri için daha önemli olduğunu söyleyen Kodal, "Toz pembe bir dünya yok ama en azından krizden çıkış trendinin devam ettiğini görüyoruz" diye konuştu.

         "BU TÜR KISITLAMALAR YAPILMAMASI GEREKİR"
         AVM'lerin açılış-kapanış saatleriyle ilgili olarak da Kodal şunları kaydetti:
         "Açılış saatlerine müdahale esasında piyasa ekonomisine de bir müdahaledir. Özellikle krizden çıkışın çok hassas bir döneminde, organize perakendenin artmadığı bir dönemde, bu tip kısıtlamalar, zaten kırılgan dönemde olan ekonomi açısından bence yapılmaması gerekir. Bu sektör 30 milyar dolar yatırım yaptı, bunun üçte biri yabancı kaynaklardan geldi. 350 bin kişilik istihdam sağlıyor. Gündeme gelen tasarının her biri bizleri kısıtlayan, elimizi kolumuzu bağlayan yasalar niteliğinde. O yüzden açılış saatleri bizce tartışma konusu yapılmamalı. Özellikle 'pazar günü 18.00'den sonra kapansın' konusu, burada kesinlikle sektörü temsil eden AYD'nin görüşü olumlu değildir. "
         Yaptıkları araştırma sonuçlarına göre Türkiye halkının yüzde 75'inin hafta sonu, bunun da yüzde 42,6'sının pazar günü alışveriş yapmak istediğini belirten Kodal, "Yüzde 98'i de pazar günü 12'den akşam 9-10'a kadar alışveriş yapmak istiyor. Madem öyle sabahtan ailelerin uyuması, dinlenmesi için saat 12'den sonra açalım" dedi.
         Hakan Kodal, pazar günü ciroların önemli bir bölümünün saat 16.00 ve sonrasında gerçekleştiğini, 18.00 saatinin ziyaret sayısı anlamında toplam haftalık girişlerinin yüzde 10'unu etkilediğini belirtti.

Kodal şunları kaydetti:
"Özellikle yine tartışma konularından biri 'Saat 18.00'dan sonra kapansın ama insanlar sosyal amaçlı gidiyor, restoranlar açık kalsın'. Çok mantıklı gibi görünmekle beraber, akşam sinemaya gittiniz ve çıktınız o saatte mağazalar kapalı. Bir iki restoranın açık olduğu ortamda siz kalmak ister misiniz? '18.00'den sonra kapatın ama restoranlar ve sinemalar açık kalsın' demek esasında kapalı kalsın demek. Bütün o giderleri AVM'nin sadece yüzde 10'u için mi yapacaksınız? Mağazalar 'biz niye onların parasını ödüyoruz?' diyecek. Piyasa ekonomisinden ve realiteden uzak öneriler getirilmesi konusunda bu önerilerin niye geldiğini ve kimden geldiğini sorguluyoruz. Bizim 18.00'den sonra kapatmamız bakkallara veya diğer perakendecilere fayda mı sağlayacak? O zaman saat 12'den sonra açalım hiç olmazsa insanlar aileleriyle beraber kahvaltı yapsınlar. Esas hep beraber ailece herkesin gittiği gün pazar günü, ona dokunmayalım."

AVM açılmasıyla ilgili düzenleme şart
Yan yana açılan AVM'ler konusunda düzenleme getirilmesinin faydalı olduğunu söyleyen Kodal, yeni yasada izinler konusunun valiliklere verildiğini ifade ederek, "Esasında belediyelerin bu konuda yetkisinin alınıyor olması pozitif. Ama bunu başka bir yapıya, valiliğe veriyor olmak yepyeni bir mekanizma getiriyor. AVM açılmasıyla ilgili düzenleme getirilmesi şart ama kuracağımız yeni mekanizmaların bu sefer daha objektif olmayan noktalara götürülmemesi gerekir. Önerimiz AVM'lerin ayrı ele alınabileceği belki yeni bir yasaya bu maddelerin taşınması veya bu konuda en azından kamunun AYD'nin önerilerine yer vermesi" dedi.
         Borçlar Kanunu Yasa Tasarısı içinde kira kontratlarının gündemde olduğuna da işaret eden Kodal, şunları kaydetti:
         'Bu yasa kira kontratlarında şu ayrışmayı yapmıyor, konut için de aynı kira kontratını, AVM ve ticari gayrimenkul için de aynı kontratı yapmanız lazım. Yani döviz bazında kontrat yaptığınızda artış yapamıyorsunuz, TL bazında yaptığınızda sadece enflasyon... Yani reel herhangi bir kira kontratında artış yapamıyorsunuz. Artışa sınırlama getirmek piyasa ekonomisinin realitesinden uzak.
         Daha da kritiği ticari gayrimenkul ve AVM dediğinizde Borçlar Kanunu şunu getiriyor, artış yapamadığınız için ciro bazlı kira kontratlarında da limit koymanız gerekiyor. Böyle bir piyasa gerçeği yok. O yüzden de biz yağmur gibi piyasa ekonomisini yansıtmayan bu taslaklarla cidden endişeleniyoruz. Bu ülkeye bu kadar yatırım yapıyorsunuz, bir anda mevzuatta getirilen uygulamalar bütün yaptığınız yatırımların mantığını değiştiren, piyasa ekonomisine kısıtlama getiren, korumacı... Kimi koruyoruz o da belli değil. Eğer çalışanımızı koruyorsak bence ilk yapılması gereken istihdamı korumaktır. Yaptığınız bu kısıtlamalar bu kadar istihdam oluşturan sektörleri zor duruma düşürmekten başka bir şey oluşturmuyor. Teşvik etmeniz gerekiyor, tam tersi getirilen bu taslaklar, Borçlar Kanunu, Kira Kanunu dediğimiz Borçlar Kanunu, Ticaret Kanununun bir parçası eğer geçerse hepimiz sektör olarak ayvayı yedik. Yatırımlar tarafında sıkıntı çekeceğimiz gibi banka kuruluşlarından da artık bundan sonra finansman sağlamamız mümkün olmayacak."